Các gói hỗ trợ triển khai chậm do vướng mắc cơ chế
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị |
Báo cáo tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Đào Minh Tú cho biết, tăng trưởng tín dụng ngân hàng thời gian qua mặc dù có nhiều đóng góp tích cực thúc đẩy phục hồi tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn còn thấp. Đến ngày 30/11/2023, tín dụng đối với nền kinh tế đạt khoảng 13 triệu tỷ đồng, tăng 9,15% so với cuối năm 2022, tuy nhiên vẫn thấp hơn so với cùng kỳ các năm.
Theo đại diện NHNN, những khó khăn này do một số nguyên nhân chủ quan và khách quan. Một trong những nguyên nhân khách quan đó chính là việc triển khai một số chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang gặp nhiều vướng mắc.
Đối với Chương trình 120.000 tỷ đồng, các quy định pháp luật liên quan đến dự án NOXH như quỹ đất, trình tự, thủ tục mua bán, định giá… còn nhiều vướng mắc; số lượng dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư rất ít; mới có 23 UBND tỉnh, thành phố công bố/gửi danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án xây dựng, cải tạo lại chung cư cho NHNN và Bộ Xây dựng để các ngân hàng thương mại (NHTM) có thể tiếp cận, thẩm định dự án; một số chủ đầu tư chưa đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định; một số điều kiện đối với người mua nhà không còn phù hợp, nguồn thu nhập và khả năng trả nợ của khách hàng mua nhà bị ảnh hưởng do tình hình kinh tế, sản xuất kinh doanh khó khăn, cầu ở mức thấp.
Bên cạnh đó, Chương trình tín dụng tiêu dùng 20.000 tỷ cho công nhân, công nhân, người lao động chưa nắm bắt rõ thông tin về gói vay ưu đãi cho công nhân, trong khi các doanh nghiệp, công đoàn cơ sở, công đoàn các khu công nghiệp chưa thật sự chú trọng truyền thông, phổ biến gói vay; tình trạng thất nghiệp, mất việc làm tăng cao ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của người lao động.
Đáng chú ý, với Chương trình hỗ trợ lãi suất 2% (40.000 tỷ đồng), kết quả hỗ trợ lãi suất còn thấp, chưa như kỳ vọng chủ yếu do khách hàng không đáp ứng đối tượng được hỗ trợ lãi suất; tâm lý e ngại công tác thanh, kiểm tra, cân nhắc giữa lợi ích từ hỗ trợ lãi suất 2% và chi phí bỏ ra khi nhận hỗ trợ lãi suất như theo dõi hồ sơ, chứng từ, tuân thủ các thủ tục hậu kiểm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; khó đánh giá về khả năng “phục hồi”…
Ngoài ra, một số chương trình tín dụng ưu đãi khác, NHNN đang theo dõi, triển khai một số chương trình tín dụng ưu đãi theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nguồn hỗ trợ đối với các chương trình này là từ ngân sách nhà nước, tuy nhiên nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là hạn chế và trong giai đoạn 2021-2025, ngân sách nhà nước không bố trí kế hoạch vốn đầu tư công để cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng (ngoại trừ chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP).
Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc này, từ nay đến cuối năm, đại diện NHNN cho biết sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường để kịp thời điều hòa tăng trưởng tín dụng từ ngân hàng thừa sang ngân hàng thiếu hạn mức, đảm bảo cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế, góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Riêng Chương trình 120.000 tỷ đồng để đẩy mạnh giải ngân, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đề nghị, UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương công bố danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư, trong đó, các dự án được công bố phải đảm bảo đúng theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại Công văn số 1551/BXD-QLN cả về nội dung và hình thức công bố; đáp ứng nhu cầu của thị trường. Bộ Xây dựng tổng hợp, thông báo danh mục những dự án đủ điều kiện thuận lợi cho các NHTM tra cứu, xem xét cho vay theo đúng nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 33/NQ-CP (trên cơ sở danh mục do UBND tỉnh công bố)...