Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì phiên họp

Còn nhiều ý kiến khác nhau

Trình bày Báo cáo tóm tắt về một số nội dung lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và phương án thông qua dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ nhiệm UBKT của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, trên cơ sở ý kiến 49 đại biểu Quốc hội (ĐBQH) phát biểu, 16 ý kiến tranh luận tại Hội trường và 17 ý kiến góp ý bằng văn bản, Thường trực UBKT đã chủ trì, phối hợp với Cơ quan chủ trì soạn thảo (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Thường trực Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp và các cơ quan, tổ chức có liên quan tiếp tục nghiên cứu tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.

Theo đó, Ban soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý nhiều nội dung tại dự thảo Luật : khoản 43 Điều 3, khoản 2 Điều 14, khoản 1 Điều 19, khoản 2 Điều 25, khoản 2 Điều 27, Điều 45, Điều 48, điểm c khoản 3 Điều 70, điểm a khoản 4 Điều 75, khoản 9 Điều 79, điểm c khoản 2 Điều 86, khoản 1 và khoản 4 Điều 100, khoản 3 Điều 136, Điều 139, điểm b khoản 3 Điều 159, khoản 3 Điều 172, điểm a khoản 1 Điều 187, khoản 4 Điều 201….

Về các nội dung đề nghị ĐBQH tập trung thảo luận tại báo cáo số 678/BC-UBTVQH15, UBTVQH đề nghị tập trung thảo luận đối với 04 nội dung có 01 phương án và 22 nội dung có 02 phương án. Tổng hợp ý kiến ĐBQH cho thấy, có 04/26 nội dung ý kiến ĐBQH tương đối tập trung; 15/26 nội dung có ít ý kiến ĐBQH tham gia, chưa rõ xu hướng ý kiến, ý kiến tham gia còn phân tán, chưa thống nhất; 07/26 nội dung không có ý kiến ĐBQH tham gia.

Về phương án chính sách thể hiện tại dự thảo Luật, có 06/26 nội dung đã tiếp thu gọn còn 01 phương án (Mục II.1); 14/26 nội dung còn có 02 phương án; 01/26 nội dung cần có thông tin làm rõ (Mục II.3); 05/26 nội dung Đảng đoàn Quốc hội đã báo cáo cấp có thẩm quyền (Mục II.4).

Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh báo cáo

Về các nội dung thu gọn còn 01 phương án, xin ý kiến UBTVQH, Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh cho biết, tiếp thu ý kiến đa số trong UBTVQH về các nội dung lớn của dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6 và trên cơ sở ý kiến ĐBQH, ý kiến các cơ quan, dự thảo Luật đã chỉnh sửa, thu gọn 01 phương án đối với 06 nội dung:

(1) Quy định tại khoản 7 Điều 45 theo hướng cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa khi nhận chuyển nhượng đất trồng lúa quá hạn mức quy định tại khoản 1 Điều 177.

(2) Không quy định tại Luật (Điều 65 và Điều 66) về các loại đất cụ thể cần xác định chỉ tiêu tại quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp huyện mà địa phương xác định chỉ tiêu các loại đất đã được phân bổ tại quy hoạch sử dụng đất cấp trên và theo nhu cầu của từng cấp tại quy hoạch sử dụng đất cấp tình và cấp huyện. Giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

(3) Quy định tại khoản 3 Điều 139 về xem xét công nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất đến trước ngày 01/7/2014.

4) Quy định tại khoản 3 Điều 154 về tiền thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm được ổn định cho chu kỳ 05 năm tính từ thời điểm Nhà nước quyết định cho thuê đất, tiền thuê đất cho chu kỳ tiếp theo được tính căn cứ bảng giá đất năm đầu tiên của chu kỳ tiếp theo, trường hợp tiền thuê đất tăng so với chu kỳ trước thì tiền thuê đất phải nộp được điều chỉnh theo tỷ lệ do Chính phủ quy định nhưng không quá tổng chỉ số CPI của giai đoạn 5 năm trước đó.

(5) Quy định tại Điều 191 những nội dung mang tính nguyên tắc về hoạt động lấn biển phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật, trong đó có nguyên tắc về nhà đầu tư có dự án đầu tư có hoạt động lấn biển đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư thì được giao khu vực biển để thực hiện hoạt động lấn biển cùng với giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư. Giao Chính phủ quy định về dự án đầu tư có hoạt động lấn biển, các hình thức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có hoạt động lấn biển, chi phí lấn biển...

(6) Chỉnh sửa Điều 14, Điều 49 và Điều 254, quy định theo hướng Quốc hội, UBTVQH chỉ xem xét, quyết định trong trường hợp việc giải quyết việc chưa thống nhất về địa giới đơn vị hành chính dẫn đến việc nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính.

Chủ nhiệm UBKT nêu rõ, trên cơ sở ý kiến ĐBQH và các cơ quan, Thường trực UBKT báo cáo UBTVQH xem xét, cho ý kiến về 14 nội dung còn 02 phương án.

Về nội dung cần có thông tin làm rõ: Về đối tượng được sử dụng đất quốc phòng, an ninh kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế (khoản 1 Điều 202).

Tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự án Luật

Ngoài ra, 05 nội dung trong số các nội dung lớn của dự thảo Luật đề nghị ĐBQH tập trung thảo luận tại kỳ họp thứ 6 đã được Đảng đoàn Quốc hội báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền: (1) Về quyền và nghĩa vụ về sử dụng đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài; (2) Về bổ sung quy định dự phòng, Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo trình tự, thủ tục rút gọn; (3) Về điều kiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng liên quan; (4) Về các trường hợp cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần và hằng năm; (5) Về các loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Về phương án thông qua dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Thường trực UBKT nhận thấy, trên cơ sở ý kiến ĐBQH thảo luận tại Hội trường ngày 03/11/2023, các quy định tại dự thảo Luật đã được tiếp tục hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, ý kiến ĐBQH về nhiều nội dung chính sách lớn có nhiều ý kiến hoặc cách thiết kế chính sách khác nhau còn chưa tập trung, khó xác định xu hướng, chưa thống nhất về nhiều vấn đề phức tạp. Một số chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu.

Tổng hợp ý kiến ĐBQH thảo luận tại Hội trường cho thấy, có 05/22 ý kiến đề nghị thông qua dự án Luật tại kỳ họp thứ 6; trong khi đó, 06/22 ý kiến nhận định rõ tính chất cần thiết sớm thông qua dự thảo Luật nhưng phải bảo đảm chất lượng, 11/22 ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng, dành thêm thời gian tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật một cách thấu đáo nhất, cân nhắc cẩn trọng việc thông qua dự án Luật khi còn quá nhiều ý kiến khác trong trong dự thảo Luật, vì vậy, đề nghị chưa thông qua dự án Luật tại kỳ họp này...

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm của UBKT và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp hiệu quả trong việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý những vấn đề đại biểu nêu trình UBTVQH cho ý kiến.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, đối với các nội dung đã được trình xin ý kiến các cơ quan chức năng có thẩm quyền đã đạt được tinh thần đồng thuận, thống nhất cao, cơ bản UBTVQH cũng thống nhất như báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đã nêu; đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra rà soát, biên tập hoàn thiện dự thảo.

UBTVQH cũng thống nhất đối với 6 nội dung đã tiếp thu gọn lại còn 01 phương án. Đối với những nội dung có hai phương án, trong đó UBTVQH chọn phương án 1 như trong báo cáo giải trình do Thường trực UBKT của Quốc hội đề xuất. Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát lập luận kỹ hơn, xin ý kiến Chính phủ bằng văn bản, sau khi có ý kiến đồng thuận của Chính phủ sẽ trình một phương án để trình Quốc hội tiếp tục nghiên cứu, thảo luận.

Đối với 5 nội dung: (1) Về quyền và nghĩa vụ về sử dụng đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài; (2) Về bổ sung quy định dự phòng, Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo trình tự, thủ tục rút gọn; (3) Về điều kiện về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng liên quan; (4) Về các trường hợp cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần và hằng năm; (5) Về các loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, Chủ tịch Quốc hội cho biết vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn từ phía cơ quan thẩm tra. Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan thẩm tra tiếp tục phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu làm rõ. Những nội dung này có thể nghiên cứu thiết kế thành 2 phương án nhưng nêu rõ từng phương án như thế nào.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu cơ quan thẩm tra tiếp tục tiếp thu nghiêm túc, giải trình đầy đủ các ý kiến góp ý của các cơ quan liên quan để hoàn thiện dự thảo luật, trong đó có ý kiến góp ý của Ban Kinh tế Trung ương về việc khắc phục tình trạng đất lãng phí, đất suy thoái, về những hành vi bị nghiêm cấm, quyền chung của người sử dụng đất, điều tra đánh giá đất đai, bảo vệ cải tạo phục hồi đất…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là dự án luật quan trọng, hệ trọng nên cần đặt sự ưu tiên chất lượng lên hàng đầu; UBKT hoàn thiện báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật; UBKT tham mưu UBTVQH xin ý kiến Chính phủ đối với những nội dung đã được thảo luận tại Phiên họp này.