Luật Đất đai sửa đổi cũng có các quy định nhằm gia tăng cơ hội tiếp cận đất cho nhiều người dân hơn.

Nguồn cung bất động sản sẽ cải thiện

Theo đó, giá đất sẽ tăng một cách bền vững bởi Luật Đất đai sửa đổi thúc đẩy việc định giá đất sát với mặt bằng giá của thị trường và nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Cụ thể, Luật Đất đai sửa đổi bỏ khung giá đất, xác định giá đất theo cơ chế thị trường. Điều này sẽ đảm bảo quyền lợi đền bù cho các đối tượng có đất nằm trong diện bị thu hồi.

Ngoài ra, dự luật có quy định đất kết hợp sử dụng đa mục đích, chuyển đổi đất nông nghiệp góp phần tích tụ đất đai cho sản xuất; quyền cho thuê, liên doanh liên kết đối với đơn vị sự nghiệp công lập... Tất cả những quy định này sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đất, góp phần tăng giá các loại đất từ đất nông nghiệp, đất phi thương mại,... từ đó gia tăng giá bất động sản nói chung.

Bên cạnh đó, theo ông Đinh Minh Tuấn, nguồn cung bất động sản sẽ được cải thiện. Bởi một trong những lý do khiến nhiều dự án bị trì hoãn kéo dài là khó khăn trong khâu giải phóng mặt bằng do đền bù không thỏa đáng, nên với cơ chế định giá theo thực tế thị trường sẽ hỗ trợ quỹ đất được triển khai nhanh hơn.

Nếu như trước đây, việc tiếp cận đất đai không được quy định rõ ràng thì hiện đã có các quy định cụ thể trong Luật Đất đai sửa đổi, xác định loại đất nào sử dụng cho thương mại; loại đất phục vụ nhu cầu nào thì phải qua đấu thầu, đấu giá. Khi các chủ đầu tư có phương thức, quy định rõ ràng hơn để tiếp cận quỹ đất, nguồn cung ra thị trường sẽ không còn khan hiếm như hiện tại.

Luật cũng có các quy định nhằm gia tăng cơ hội tiếp cận đất cho nhiều người dân hơn, bảo vệ đầy đủ hơn quyền lợi của họ, bao gồm việc mở rộng phạm vi quyền sử dụng đất cho công dân Việt Nam, kể cả những người định cư, sinh sống ở nước ngoài, cấp giấy chứng nhận cho người dân.

Tuy nhiên, ông Đinh Minh Tuấn nhận định không nên quá kỳ vọng việc thông qua Luật Đất đai sửa đổi này sẽ khiến cho thị trường phục hồi nhanh chóng vì sẽ có độ trễ khoảng 8 - 12 tháng để Luật được thẩm thấu và thực thi. Đó cũng là lý do Quốc hội thông qua sớm để từ đây đến năm 2025, các bên tham gia thị trường cùng thảo luận, lĩnh hội và chuẩn bị phương án thích nghi, áp dụng.

Thuê nhà trở thành phương án bắt buộc

Ông Lê Bảo Long - Giám đốc Chiến lược của Batdongsan.com.vn cho biết, trải qua một năm tình hình kinh tế nói chung và thị trường bất động sản nói riêng đối diện nhiều thử thách. Với nhiều người dân, hiện nay thuê nhà trở thành phương án bắt buộc chứ không còn là lựa chọn.

Theo Báo cáo về xu hướng và tâm lý người tiêu dùng bất động sản (CSS) nửa cuối năm 2023 của Batdongsan.com.vn, trong 3 lý do phổ biến của những người muốn thuê nhà thì “ưu tiên sự linh hoạt” chiếm tỷ trọng lớn nhất với 38%, “không muốn mua nhà vì giá chưa hợp lý” chiếm 29% và “không đủ tiền mua nhà” chiếm 26%.

Tuy nhiên sang nửa đầu năm 2024, “không đủ tiền mua nhà” đã trở thành lý do hàng đầu khiến người dân lựa chọn thuê nhà, chiếm 33%. Động lực thuê nhà vì “ưu tiên sự linh hoạt” đã giảm tỷ trọng xuống chỉ còn 27%.

Có thể thấy, xu hướng đi thuê do tài chính chưa cho phép việc sở hữu bất động sản tăng lên trong nửa đầu năm 2024. Trong đó, chung cư là loại hình bất động sản được người thuê quan tâm nhiều nhất (43%), sau đó là nhà riêng (18%) và nhà trọ (18%), chỉ một bộ phận nhỏ (9%) quan tâm đến nhà phố cho thuê.

Ông Lê Bảo Long cho hay, phần lớn người Việt chỉ sẵn sàng dành từ 10 - 30% thu nhập cho việc thuê nhà mỗi tháng. Ông phân tích: Hiện nay, mức giá cho thuê nhà trọ trung bình ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh lần lượt là 3,5 và 4,8 triệu đồng/tháng, còn giá cho thuê chung cư trung bình tại 2 thành phố này là 12,5 - 13 triệu đồng/tháng. Điều này đồng nghĩa với việc, để một người/hộ gia đình đủ tài chính thuê nhà thì tổng thu nhập mỗi tháng của họ phải từ 15 - 20 triệu đồng nếu chọn nhà trọ và 30 - 40 triệu đồng nếu thuê chung cư. Đây không phải là mức thu nhập thấp với đa số người Việt. Vì vậy, mặt bằng giá thuê nhà neo cao đang là một trở ngại với người dân.

Ông Lê Bảo Long cho biết thêm, để khắc phục khó khăn tài chính, người thuê chủ động tìm bất động sản có diện tích nhỏ hơn hoặc nằm ở vị trí xa trung tâm hơn. Cụ thể, theo Báo cáo CSS nửa đầu năm 2024, khi được hỏi về phương án thích ứng khi giá thuê nhà cao, 67% người tiêu dùng bất động sản dự định sẽ thuê nhà nhỏ hơn, 27% sẽ thuê nơi xa hơn, 20% cho biết sẽ sống chung với nhiều người hơn, 13% sẽ thuê nơi có ít tiện ích hơn.

Trong bối cảnh đa số người thuê đang cố gắng thắt chặt ngân sách và kỳ vọng vào một mức giá hợp lý hơn, 70% chủ nhà cũng sẵn sàng giảm giá thuê với mức giảm phổ biến là dưới 10%.