Chỉ còn chưa đầy 2 tháng để gỡ “thẻ vàng” IUU, tại miền Trung cũng như cả nước, yếu tố quan trọng nhất hiện nay là kiên quyết chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Đây là yếu tố có ý nghĩa quyết định với việc Việt Nam có gỡ được “thẻ vàng” hay không.

Bởi vậy, hiện các địa phương trong khu đang tập trung rà soát hiện trạng số tàu cá có chiều dài trên 15 m, số tàu cá chưa được cấp phép khai thác thủy sản, kịp thời cập nhật các số liệu đăng ký tàu cá, cấp phép tàu cá vào hệ thống VNfishbase đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin, quản lý tàu cá; đồng thời, tăng cường kiểm soát xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về chống khai thác IUU; tăng cường theo dõi giám sát hành trình tàu cá và giám sát thường xuyên hoạt động của tàu cá trên biển, nhất là các tàu cá hoạt động tại vùng biển xa.…

Vào thời điểm này, cùng với cả nước các địa phương trong khu vực miền Trung đang nỗ lực nước rút, quyết tâm gỡ “thẻ vàng” thủy sản.

Tại Quảng Nam, hiện có 2.715 tàu đánh bắt hải sản, trong đó tàu có chiều dài từ 15 m trở lên sản xuất xa bờ là 657 chiếc.

Số lượng nhiều là vậy, tuy nhiên theo ông Võ Văn Long, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Nam, rất đáng mừng là đến nay, hầu hết tàu có chiều dài từ 15 m trở lên đã hoàn thành lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình, trạm bờ, qua giám sát, toàn bộ hải trình của các tàu cá dù cách đất liền hàng nghìn hải lý đều hiển hiện. Muốn kiểm tra bất cứ tàu cá nào, chỉ cần nhấp chuột, mọi thông tin như ký hiệu, công suất máy, tên thuyền trưởng, chủ tàu, địa chỉ, số điện thoại, tàu đang ở kinh độ, vĩ độ nào đều hiện rõ trên màn hình.

Đặc biệt, UBND tỉnh Quảng Nam cũng văn bản yêu cầu ngành thủy sản nghiêm túc trong xử phạt các tàu cá vi phạm để triển khai hiệu quả khuyến nghị của EC. Quan trong hơn, xử phạt mạnh tay để đưa nghề cá vào nền nếp, phát triển nghề khai thác hải sản bền vững chứ không phải là làm để đối phó với EC.

Cùng với cả nước một địa phương khác ở duyên hải miền Trung, Bình Ðịnh cũng đang triển khai nhiều giải pháp quyết liệt trong “cuộc chiến” chống khai thác IUU.

Bình Định hiện có 5.967 tàu đánh cá, trong đó hơn 2.000 tàu đánh bắt xa bờ. Thời gian trước đây, việc kiểm tra, giám sát chưa đồng bộ nên số vụ tàu cá của địa phương vi phạm quy chế vùng biển diễn ra khá phổ biến, có tàu cố tình xâm phạm vùng biển nước ngoài để đánh bắt hải sản.

Ý thức, trách nhiệm của chính quyền địa phương và ngư dân đã và đang là những yếu tố quyết định để chúng ta gỡ “thẻ vàng” thủy sản.

Trước tình hình trên, Bình Định đã ban hành kế hoạch hành động “180 ngày hành động” cao điểm chống khai thác IUU.

Ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định, Trưởng Ban chỉ đạo IUU của tỉnh, cho biết Bình Định rất nỗ lực để tháo gỡ thẻ vàng IUU, nhất là trong quản lý và kiểm soát tàu cá khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên đội tàu được đẩy mạnh, đạt tỷ lệ cao. Cùng với đó là chuyển biến về cơ sở vật chất, truy xuất nguồn gốc thủy sản... Nhiều chỉ đạo quyết liệt được triển khai để thực hiện kế hoạch đợt cao điểm “180 ngày hành động”.

Bình Định cũng là một trong những địa phương tiên phong chủ động xây dựng quy chế phối hợp quản lý tàu cá liên tỉnh, hợp tác chặt chẽ để ngăn chặn vi phạm IUU. Theo đó, tỉnh đã ký kết quy chế phối hợp với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và một số địa phương khác ở khu vực phía nam, những nơi có số lượng lớn tàu cá của ngư dân Bình Định hoạt động.

Trong khi đó, với chiều dài bờ biển 189 km, Phú Yên là một trong 28 tỉnh, thành có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển. Nơi đây là điểm khởi phát nghề câu cá ngừ đại dương nên chính quyền và các cơ quan chức năng ở địa phương cũng đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp, góp phần khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của EC.

Tính đến nay, toàn tỉnh có 1.930 tàu cá, trong đó có 658 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên khai thác thủy sản vùng khơi; tổng số lao động khai thác thủy sản khoảng 11.500 người.

Từ năm 2019 đến nay, không có tàu cá nào của Phú Yên vi phạm khai thác thủy sản vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Phú Yên đã trở thành điểm sáng của cả nước.

Công tác chỉ đạo, điều hành quyết liệt; thường xuyên tuyên truyền nâng cao ý thức trách nhiệm của các cấp chính quyền và ngư dân trong công tác khai thác thủy sản bất hợp pháp từng bước có kết quả.

Cùng với đó, ý thức, trách nhiệm của chính quyền địa phương và ngư dân ngày càng được nâng cao trong phòng, chống khai thác IUU.

Xóa được “thẻ vàng”, góp phần bảo sinh kế cho 1 triệu ngư dân lao động trực tiếp, hàng triệu lao động gián tiếp ven biển trong cả nước.

Việt Nam đặt mục tiêu gỡ thẻ vàng thủy sản vào tháng 10/2023. Trong đó, ý thức, trách nhiệm của chính quyền địa phương và ngư dân đã và đang là những yếu tố quyết định. Hy vọng rằng, với nhiều nỗ lực trong suốt thời gian qua, chúng ta sẽ chung tay xóa được “thẻ vàng”, góp phần bảo sinh kế cho 1 triệu ngư dân lao động trực tiếp, hàng triệu lao động gián tiếp ven biển.

Hơn hết, đó là bảo đảm uy tín, vị thế của Việt Nam nói chung và ngành thủy sản nói riêng trong khu vực và trên thế giới.