Đây là lần đầu tiên NHTW Nga tăng lãi suất trong gần một năm rưỡi, sau khi cơ quan này đảo ngược dần động thái tăng lãi suất khẩn cấp lên 20% được thực hiện vào tháng 2 năm ngoái sau khi cuộc xung đột Nga - Ukraine bùng nổ. Lần cắt giảm lãi suất cuối cùng của NHTW Nga xuống còn 7,5% là vào tháng 9/2022.

“Rủi ro liên quan đến lạm phát đã tăng lên đáng kể trong thời gian trung hạn”, NHTW Nga cho biết trong tuyên bố phát đi sau quyết định tăng lãi suất. "Sự gia tăng nhu cầu trong nước vượt quá khả năng mở rộng sản xuất, bao gồm cả do hạn chế về nguồn lao động". Điều này đang củng cố áp lực lạm phát dai dẳng, trong khi sự mất giá của đồng Rúp trong năm nay đang "khuếch đại đáng kể rủi ro lạm phát".

Theo đó, mặc dù lạm phát hàng năm đã giảm xuống dưới mục tiêu 4% của NHTW Nga trong những tháng gần đây và hiện đang chạy ở mức 3,86% (theo dữ liệu do Bộ kinh tế Nga công bố tuần trước), nhưng chủ yếu do hiệu ứng cơ bản cao từ năm ngoái khi lạm phát tăng vọt lên mức cao nhất trong hơn 20 năm, trong khi các yếu tố rủi ro tiềm ẩn gây lạm phát cao vẫn đang hiện hữu.

“Áp lực lạm phát gia tăng chủ yếu là do nhu cầu”, Thống đốc Elvira Nabiullina cho biết, đồng thời viện dẫn thị trường du lịch nội địa và sản xuất ô tô là những ngành mà cung không theo kịp cầu. Nabiullina cho biết, nhu cầu đó đã đẩy nhập khẩu cao hơn, khiến đồng Rúp suy yếu khi xuất khẩu giảm.

Trên thực tế NHTW Nga đã nâng dự báo lạm phát cuối năm lên 5,0-6,5% từ 4,5-6,5% trong dự báo trước đó. Áp lực lạm phát gia tăng chính là lý do NHTW Nga vẫn đang để ngỏ khả năng tăng thêm lãi suất tại các cuộc họp trong tương lai.

Quyết định này của NHTW Nga không khỏi khiến các nhà phân tích bất ngờ bởi tham gia cuộc khảo sát của Reuters trước đó, họ chỉ dự đoán mức tăng 50 điểm cơ bản. Tuy nhiên, một số nhà phân tích đã điều chỉnh dự báo của họ trong những ngày gần đây với mức tăng dự kiến thậm chí còn lớn hơn do dữ liệu lạm phát gần đây cho thấy kỳ vọng lạm phát của các hộ gia đình trong tháng 7 tăng vọt và giá tiêu dùng hàng tuần của Nga tăng nhanh.

"Việc tăng lãi suất 100 điểm cơ bản lớn hơn nhiều so với dự kiến... nhấn mạnh mối lo ngại của các nhà hoạch định chính sách về rủi ro lạm phát", William Jackson - Nhà kinh tế trưởng về thị trường mới nổi tại Capital econom cho biết. "Và mặc dù chúng tôi không nghĩ rằng việc thắt chặt tiền tệ sẽ tiếp tục mạnh mẽ như vậy trong các cuộc họp tiếp theo, nhưng hiện tại chúng tôi mong đợi ít nhất (lãi suất) sẽ tăng thêm 100 điểm cơ bản nữa trước cuối năm nay".

Nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Alfa Natalia Orlova cho biết, việc tăng lãi suất có vẻ như là một phản ứng đối với tình hình trên thị trường tiền tệ, do các áp lực lạm phát khác được đề cập đã xuất hiện rõ ràng tại cuộc họp của NHTW vào ngày 9/6. Theo đó, áp lực lên đồng Ruble đã tăng lên kể từ khi một cuộc binh biến vũ trang bởi nhóm lính đánh thuê Wagner vào cuối tháng 6.

Tuy nhiên dù thừa nhận sự suy yếu của đồng Ruble là đáng kể, nhưng Thống đốc NHTW Nga Nabiullina cho biết, nhu cầu mạnh mẽ trong khi sản xuất không theo kịp do thiếu lực lượng lao động và hạn chế về nguồn cung mới là yếu tố chính tạo áp lực đến giá cả.

Theo kế hoạch, cuộc họp chính sách tiếp theo của NHTW Nga sẽ diễn ra vào ngày 15/9.