Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn trong mùa lũ
Quy trình vận hành liên hồ chứa bao gồm 3 chương, 22 điều, quy định cụ thể về việc vận hành các hồ chứa A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2 trong mùa lũ; quy định trách nhiệm, tổ chức vận hành các hồ chứa và cung cấp thông tin, báo cáo của các địa phương, đơn vị liên quan.
Ảnh minh họa
Theo Quy trình này, từ ngày 1/9 đến ngày 15/12 hàng năm, các hồ chứa thủy điện A Vương, thủy điện Đắk Mi 4, thủy điện Sông Tranh 2 trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn phải vận hành theo nguyên tắc thứ tự ưu tiên như sau: Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thủy điện; góp phần giảm lũ cho hạ du; và đảm bảo hiệu quả phát điện.
Nguyên tắc vận hành các hồ giảm lũ cho hạ du phải tuân thủ theo quy định về trình tự, phương thức đóng, mở cửa van các công trình xả, bảo đảm không gây lũ nhân tạo đột ngột, bất thường, đe doạ trực tiếp đến tính mạng và tài sản của nhân dân khu vực ven sông ở dưới hạ du hồ chứa.
Quy trình cũng quy định, khi Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia dự báo có bão khẩn cấp, áp thấp nhiệt đới gần bờ hoặc có các hình thế thời tiết khác có khả năng gây mưa, lũ mà trong vòng 24 đến 48 giờ tới có ảnh hưởng trực tiếp đến các địa phương trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn, Trưởng Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Nam quyết định việc vận hành hạ mực nước hồ để đón lũ. Trong tình huống bất thường, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam sẽ quyết định việc vận hành các hồ A Vương, Đắk Mi4 và Sông Tranh 2.
Đối với việc vận hành giảm lũ cho hạ du của hồ A Vương và Đắk Mi 4, khi mực nước tại Trạm Thủy văn Ái Nghĩa vượt 8,5m, Trưởng Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Nam quyết định vận hành các hồ với lưu lượng xả nhỏ hơn lưu lượng đến hồ nhằm giảm lũ cho hạ du nhưng phải bảo đảm mực nước hồ không vượt cao trình mực nước dâng bình thường.
Đối với hồ Sông Tranh, khi mực nước tại Trạm Thủy văn Câu Lâu vượt 3,5m, vận hành hồ với lưu lượng xả nhỏ hơn lưu lượng đến hồ nhằm giảm lũ cho hạ du nhưng phải đảm bảo mực nước hồ không vượt cao trình mực nước dâng bình thường.
Trong trường hợp mực nước hồ đạt đến mực nước dâng bình thường, vận hành điều tiết hồ với lưu lượng xả bằng lưu lượng đến hồ. Khi mực nước hồ đạt đến mức dâng bình thường, mà lũ đến hồ còn tiếp tục tăng và có khả năng ảnh hưởng đến an toàn của công trình, thực hiện chế độ vận hành đảm bảo an toàn công trình theo Quy trình vận hành của hồ đã được cấp có thẩm quyền ban hành.
Khi không tham gia vận hành giảm lũ cho hạ du, nếu có yêu cầu của UBND Đà Nẵng thì hồ Đắk Mi4 phải xả nước về hạ lưu sông Vu Gia theo yêu cầu nhưng không vượt quá 12,5m3/s.
Từ ngày 15/11 đến ngày 15/12 hàng năm, căn cứ nhận định xu thế diễn biến thời tiết, thủy văn của Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia, nếu không xuất hiện hình thế thời tiết có khả năng gây mưa lũ trên lưu vực, chủ hồ được phép chủ động tích nước để đưa dần mực nước hồ về mực nước dâng bình thường.
Quyết định cũng nêu rõ trách nhiệm của Trưởng Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Nam trong việc tổ chức thường trực, theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ, quyết định phương án điều tiết, ban hành lệnh vận hành các hồ chứa, quy trình này phải được vận hành trước ít nhất 4 giờ tính đến thời điểm thực hiện, trừ các trường hợp khẩn cấp, bất thường.
Trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công Thương trong việc chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, các nhà máy thuỷ điện thực hiện việc vận hành bảo đảm an toàn các hồ chứa; lắp đặt hệ thống báo động, thông tin đến các hộ dân vùng hạ lưu.
Trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ TNMT trong việc tổ chức công bố, hướng dẫn thực hiện Quy trình; chỉ đạo Cục Quản lý tài nguyên nước và các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra việc vận hành các hồ chứa giảm lũ cho hạ du theo Quy trình; chỉ đạo Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia tổ chức thực hiện việc quan trắc, cảnh báo, dự báo theo chế độ quy định và cung cấp số liệu, thông tin cho các cơ quan, đơn vị theo quy định.
Đặc biệt là trách nhiệm của Giám đốc đơn vị quản lý, vận hành hồ liên quan, phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra việc thực hiện sai lệnh vận hành dẫn đến mất an toàn các công trình thuỷ lợi, giao thông, dân sinh ở vùng hạ du.
T.Hà