Tín dụng xanh tăng trưởng nhanh

Thông tin tại Hội thảo “Dẫn nguồn vốn lớn cho tín dụng xanh”, bà Phùng Thị Bình, Phó Tổng Giám đốc Agribank cho biết, dư nợ cho vay đối với lĩnh vực xanh tại Agribank tính đến 31/10/2023 đạt hơn 12.098 tỷ đồng, với gần 42 nghìn khách hàng còn dư nợ. Trong đó, dư nợ lĩnh vực lâm nghiệp bền vững khoảng 7.000 tỷ đồng, chiếm 55% tổng dư nợ tín dụng xanh; tiếp đến là lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, công nghiệp...

Agribank xác định áp dụng bộ tiêu chuẩn ESG là một trong những mục tiêu hàng đầu trong chiến lược phát triển ngân hàng giai đoạn 2023-2025

Trong giai đoạn 2018-2020, dư nợ tín dụng xanh ghi nhận mức tăng trưởng cao, từ 100 - 380%/năm (từ 1.727 tỷ đồng năm 2018 lên 13.010 tỷ đồng năm 2020). Sau giai đoạn này, do ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô như đại dịch Covid-19, căng thẳng leo thang giữa Nga - Ukraina và các nước phương Tây, suy thoái của các nền kinh tế lớn trên thế giới ảnh hưởng tới kinh tế Việt Nam..., tốc độ tăng trưởng dư nợ suy giảm nhẹ, tuy nhiên vẫn khá ổn định về giá trị cho vay lẫn số lượng khách hàng. “Với vai trò chủ lực cung ứng vốn và dịch vụ tài chính cho nông nghiệp, nông thôn, Agribank xác định mục tiêu xây dựng hướng tới nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn thân thiện môi trường và quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng xanh, quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Hiện nay, Agribank đang triển khai hiệu quả 7 chương trình chính sách và 2 chương trình quốc gia trong xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững. Đây là mắt xích quan trọng trong chuỗi liên kết xây dựng phát triển bền vững và hỗ trợ giảm phát thải”, bà Bình cho hay.

Trong thời gian qua, Agribank đã triển khai các giải pháp để thúc đẩy sản xuất xanh và bền vững. Từ năm 2016, Agribank đã đồng hành cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Đài Truyền hình Việt Nam triển khai chương trình “Nông nghiệp sạch” phát sóng hàng ngày trên VTV1, triển khai chương trình “Tín dụng nông nghiệp sạch - con đường nông sản Việt” với dư nợ đạt hơn 30.000 tỷ đồng sau hơn 1 năm tiến hành, là tiền đề để thực hiện chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm).

Agribank cũng tích cực triển khai nhiều dự án liên quan đến môi trường do WB và các tổ chức tài chính tài trợ như Nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học; Dự án nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững; Quản lý rủi ro thiên tai; Hỗ trợ nông nghiệp các-bon thấp; Cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn vùng đồng bằng sông Hồng; năng lượng tái tạo…

Cũng theo lãnh đạo Agribank, với lợi thế rộng khắp, số lượng khách hàng lớn, Agribank đã triển khai cho vay theo chuỗi khép kín từ người nông dân đến các doanh nghiệp với các sản phẩm xuất khẩu theo xu hướng thân thiện với môi trường, đảm bảo các tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu bên cạnh tiêu chuẩn về chất lượng.

Dù xuất khẩu thủy sản, lâm sản năm 2023 gặp nhiều khó khăn, nhưng với sự tích cực của mình, Agribank là ngân hàng đi đầu hưởng ứng Chương trình cho vay lĩnh vực này với nguồn vốn tín dụng khoảng 15.000 tỷ đồng, trong đó, Agribank đăng ký tham gia 3.000 tỷ đồng và đến nay đã đạt được gần gấp đôi.

Cùng với đó, Agribank còn góp sức vào các lĩnh vực khác như năng lượng tái tạo, phát triển công nghiệp, hay đồng hành với doanh nghiệp dệt may như Công ty cổ phần Đầu tư quốc tế Thagaco (tại Thái Nguyên) trong xây dựng nhà máy xanh thông minh.

Một bàn tay không làm nên tiếng vỗ

Đến nay, dư nợ tín dụng xanh của Agribank ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong 5 năm qua. Tuy nhiên, tỷ trọng vẫn còn khá nhỏ. Tính đến ngày 31/10/2023, tổng tài sản của Agribank đạt hơn 1,96 triệu tỷ đồng, dư nợ cho vay nền kinh tế hơn 1,5 triệu tỷ đồng, trong đó dư nợ cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn chiếm khoảng 65%.

Cũng theo bà Bình, cơ hội của các doanh nghiệp và tổ chức tài chính Việt Nam trong việc tiếp cận các nguồn vốn xanh quốc tế là rất lớn. Bà cũng cho biết, trong thời gian tới ngân hàng sẽ tích cực thực hiện Thông tư 17/2022/TT-NHNN của NHNN về hướng dẫn thực hiện quản lý rủi ro về môi trường trong hoạt động cấp tín dụng của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Ngoài ra, Agribank sẽ tập trung triển khai áp dụng chính sách quản trị rủi ro môi trường và xã hội (ESG) trong hoạt động cấp tín dụng, ban hành khung tài chính xanh, khung tài chính xã hội chính sách ESG trong vận hành của ngân hàng, xác định mục tiêu cụ thể và xây dựng lộ trình triển khai trong ngắn hạn và dài hạn nhằm tạo môi trường thuận lợi trong phát triển tín dụng xanh, ngân hàng xanh và thu hút các nguồn vốn quốc tế xanh và bền vững. Đồng thời, hoàn thiện tổ chức, chức năng nhiệm vụ của các tổ chức liên quan trong triển khai thực hiện ESG. “Agribank đã thành lập Ban chỉ đạo và Tổ giúp việc nhằm xây dựng Đề án triển khai ESG toàn diện trong ngắn hạn và dài hạn với thành phần gồm nhân sự cấp cao cho thấy quyết tâm của Agribank trong việc triển khai một cách đồng bộ và hiệu quả việc áp dụng ESG trong toàn hệ thống”, bà Bình cho hay.

Cùng với đó, Agribank sẽ ưu tiên cung ứng vốn và dịch vụ tài chính phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân. Tiếp tục duy trì tỷ trọng cho vay nông nghiệp, nông thôn chiếm 60-70% tổng dư nợ.

Agribank cũng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai thực hiện Quyết định số 1490/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 27/11/2023 nhằm thực hiện mục tiêu đến năm 2030 hình thành 1 triệu héc-ta vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững nhằm gia tăng giá trị, phát triển bền vững của ngành lúa gạo, nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh, thu nhập và đời sống của người trồng lúa, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam.

Bên cạnh đó, ngân hàng cũng sẽ chủ động tìm kiếm các đầu mối thông qua các tổ chức, chuẩn bị phát hành trái phiếu xanh tăng vốn. Đồng thời, tập trung đẩy mạnh phát triển các sản phẩm dịch vụ tài chính các hộ gia đình kinh doanh, tiện ích công nghệ số, xây dựng thói quen thân thiện môi trường cho khách hàng, xây dựng triển khai các biện pháp tổng thể, tổ chức đào tạo nhằm nâng cao kiến thức cho nhân viên thẩm định rủi ro các dự án. Agribank đang triển khai kế hoạch xây dựng Khung trái phiếu xanh và phát hành Trái phiếu xanh theo tiêu chuẩn của CBI/ICMA nhằm huy động vốn để tài trợ cho các dự án xanh.

Tuy nhiên, để triển khai thành công chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và bền vững, bà Bình cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tham gia đồng bộ của tất cả các ban ngành từ Trung ương đến địa phương. “Một bàn tay không làm nên tiếng vỗ. Khơi thông nguồn vốn tín dụng xanh cần sự đồng hành vào cuộc của các cơ quan ban ngành, ban hành các thể chế, nguồn lực tài chính hỗ trợ các tập thể, cá nhân tham gia vào quá trình phát triển tín dụng xanh, bởi đó là xu hướng tất yếu toàn cầu”, Phó Tổng giám đốc Agribank nhấn mạnh.

Cụ thể, để thúc đẩy hấp thụ tối đa các dòng vốn lớn quốc tế, bà Bình kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành cần nhanh chóng ban hành khung pháp lý, quy định và hướng dẫn liên quan tới tài chính xanh nhằm khơi thông hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp cũng như tổ chức tài chính tham gia vào thị trường tài chính xanh. Ví dụ, ban hành danh mục phân loại xanh (green taxonomy) làm căn cứ để các chủ thể phát hành, lựa chọn dự án xanh sử dụng vốn từ trái phiếu xanh; xây dựng danh mục và tiêu chí đánh giá ngành nghề sản xuất kinh doanh xanh…

Về phía NHNN, cần tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hướng dẫn thực hiện ngân hàng xanh, tín dụng xanh cho các TCTD; phối hợp với các tổ chức, ban, ngành để xác định được các tiêu chí, định mức cho các dự án xanh. Đồng thời, đẩy mạnh việc xây dựng và triển khai các cơ chế, chính sách riêng cho hoạt động tín dụng xanh, gắn với mục tiêu xanh nhằm khuyến khích, thúc đẩy các NHTM mạnh dạn đầu tư vốn vào lĩnh vực này trong thời gian tới.