Ngân hàng trung ương Úc đối mặt với áp lực cắt giảm lãi suất

Dữ liệu tháng 7 được công bố vào tuần tới có thể sẽ cho thấy lạm phát cơ bản lần đầu tiên quay trở lại phạm vi mục tiêu 2-3% của RBA kể từ năm 2021, thúc đẩy dư luận và các chính trị gia kêu gọi giảm lãi suất để giảm bớt gánh nặng trả nợ vay mua nhà.

Với việc Mỹ, Liên minh châu Âu và Canada dự kiến sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ trong những ngày trước cuộc họp tiếp theo của RBA vào ngày 24/9, điều này sẽ khiến RBA gần như đơn độc trong số các ngân hàng trung ương lớn nếu không hạ lãi suất.

Mong muốn tránh khỏi sự hỗn loạn, các nhà hoạch định chính sách đã tiến hành một chiến dịch vận động hành lang rộng rãi, tuyên bố rõ ràng rằng hội đồng quản trị RBA không có đủ cơ sở để cắt giảm lãi suất trong thời gian tới do rủi ro lạm phát vẫn cao.

Loại hướng dẫn định hướng có điều kiện này từng được coi là điều cấm kỵ tại ngân hàng, vì một lần tương tự trước đó đã khiến Thống đốc RBA khi đó là Philip Lowe mất chức, khi ông nói với người đi vay vào năm 2021 rằng lãi suất khó có thể tăng cho đến năm 2024.

"Thật khó để nhớ lại một giai đoạn mà RBA có quá nhiều thông báo trong một thời gian ngắn như vậy", Gareth Aird, người đứng đầu bộ phận kinh tế Úc tại Commonwealth Bank of Australia (CBA) nói và thêm rằng: "Nếu dữ liệu kinh tế trong thời gian tới diễn biến theo đúng dự báo mới nhất của RBA thì lãi suất sẽ được giữ nguyên cho đến quý I/2025. Nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục đứng về phía dự báo của thị trường và cho rằng khả năng chúng ta sẽ thấy lãi suất được cắt giảm vào cuối năm nay là rất cao".

Bất chấp những tuyên bố của RBA về việc không cắt giảm lãi suất, thị trường dự đoán có 42% khả năng RBA sẽ cắt giảm lãi suất ở mức 4,35% hiện tại xuống một phần tư điểm phần trăm vào tháng 9. Xác suất đó tăng lên 84% cho cuộc họp tháng 11 của RBA, diễn ra ngay sau dữ liệu lạm phát quý III.

Chỉ số CPI có thể thử thách thông điệp của RBA

Aird của CBA dự báo lạm phát cơ bản quý III, hay mức trung bình đã điều chỉnh, sẽ giảm xuống còn 3,3% so với cùng kỳ, từ mức 3,9% trong quý II, trong khi tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng từ mức 4,2% hiện tại và tạo cơ sở cho việc cắt giảm lãi suất.

Thách thức lớn hơn đối với thông điệp của RBA là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cơ bản chắc chắn sẽ giảm mạnh hơn nữa và có khả năng đã quay trở lại phạm vi mục tiêu 2-3% của ngân hàng trung ương.

Điều này phần lớn là do sáng kiến Đảng Lao động đưa ra, đang cung cấp khoản tiền hoàn lại 3,5 tỷ đô la Úc (2,36 tỷ đô la Mỹ) cho hóa đơn tiền điện cho tất cả các hộ gia đình và trợ cấp cho một số người thuê nhà.

Andrew Boak, một chuyên gia kinh tế tại Goldman Sachs, ước tính điều này sẽ khiến CPI giảm mạnh 0,7% chỉ riêng trong tháng 7 và kéo lạm phát xuống 2,7% so với cùng kỳ.

Dữ liệu CPI tháng 7 sẽ công bố vào ngày 28/8 và chắc chắn sẽ kéo theo hàng loạt bài viết trên các phương tiện truyền thông kêu gọi sự hỗ trợ ngay lập tức cho người đi vay ở một quốc gia mà hầu hết các khoản thế chấp đều biến động và tăng hoặc giảm theo từng lần thay đổi lãi suất.

Thống đốc RBA Michele Bullock lập luận rằng công chúng sẽ hiểu rằng lạm phát cơ bản mới là vấn đề quan trọng và ngân hàng đang thiết lập chính sách “vì mục tiêu dài hạn”.

Tuy nhiên, việc RBA tăng lãi suất thêm 425 điểm cơ bản kể từ giữa năm 2022 đã khiến các khoản trả nợ thế chấp hàng tháng trung bình tăng thêm hơn 1.000 đô la Úc và gây ra tình trạng căng thẳng tài chính trên diện rộng. Các cuộc khảo sát cho thấy tâm lý người tiêu dùng ở mức thấp đến mức thường chỉ thấy trong thời kỳ suy thoái.

Người dân đã cho các nhà lập pháp của họ biết điều đó và ông Bullock đã nhận được những câu hỏi gay gắt trong một lần xuất hiện trước quốc hội trong tháng này.

Xu hướng toàn cầu cũng đang chống lại sự "miễn cưỡng nới lỏng" của RBA. Trong đó, nước láng giềng New Zealand đã hạ lãi suất vào tuần trước; Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng trung ương Canada được cho là chắc chắn sẽ cắt giảm lãi suất vào ngày 18/9, và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) vào ngày hôm sau...

Tất cả những điều này sẽ khiến cuộc họp hội đồng quản trị của RBA vào ngày 24/9 trở thành một sự kiện được cho là rất "căng thẳng".