Sách và rượu bia
Ảnh minh họa |
Hôm rồi tôi lại có dịp ra quán trà đá vỉa hè của bà cụ gần cơ quan để “hàn huyên” về một số câu chuyện thường ngày. Tôi bảo “người dân nước ta bỏ tiền ra để uống rượu bia nhiều hơn so với mua sách, bà có tin không?”. Ngẫm ngợi một lúc, bà cụ trả lời: “có lẽ đúng, vì thấy con rể của bà sai thằng con mới học lớp 5 đi mua bia về để uống khi ăn cơm mỗi ngày. Còn rất ít khi thấy con rể cho con tiền để mua sách”!
Thật ra, đem so sánh tác dụng của sách và rượu bia rõ ràng là khập khiễng. Bia rượu là thức uống, còn sách là cả một kho tri thức. Say bia rượu thì dễ khiến con người ta làm càn, ăn nói mất kiểm soát dẫn đến những hành động không hay.
“Say” sách thì ngược lại, người ta thu nạp được bao nhiêu kiến thức giúp ích cho bản thân và cộng đồng, nhận biết được điều hay lẽ phải. Ấy nhưng, dù khác nhau về công dụng nhưng bia và sách có điểm chung, đó là phải bỏ tiền ra mua. Vậy mà có một nghịch lý là, người Việt hiện nay rút hầu bao để chi cho bia rượu gấp nhiều lần so với sách.
Không thể nói thiếu căn cứ việc này, bằng chứng là mới đây, Báo cáo tổng kết năm 2015 của Cục Xuất bản, in và phát hành (Bộ Thông tin - truyền thông) cho hay, toàn Ngành năm qua đã xuất bản được hơn 24.000 cuốn sách với hơn 270 triệu bản; xuất bản 375 loại văn hóa phẩm với hơn 22 triệu bản. Theo đó, tổng doanh thu của toàn ngành ước đạt hơn 2 nghìn tỷ đồng.
Trong khi đó, theo số liệu mới nhất từ Bộ Công Thương, tháng 11 năm 2015, sản lượng bia các loại ước đạt 298,8 triệu lít, tăng 8,7% so với cùng kỳ. Cộng dồn 11 tháng năm 2015, sản lượng bia các loại ước đạt 3 tỷ lít, tăng 6,8% so với cùng kỳ.
Theo các chuyên gia trong ngành, với hơn 3 tỷ lít bia tiêu thụ hàng năm, tương đương với chi 3 tỷ USD (xấp xỉ 63 nghìn tỷ đồng), Việt Nam trở thành quốc gia tiêu thụ bia cao nhất Đông Nam Á, đứng thứ ba châu Á, chỉ sau Nhật Bản và Trung Quốc. Như vậy, khoản tiền mà người Việt chi cho đọc sách (2.000 tỷ đồng) chỉ bằng 1/36 tiền phục vụ nhậu nhẹt, rượu bia (63 nghìn tỷ đồng).
Bà cụ khi nghe tôi đưa ra các thống kê trên thì gật đầu đồng ý là… chuẩn. Bởi theo bà, đi đâu ở thời điểm nào, không gian nào cũng đều thấy quán nhậu, người người cứ tìm đến quán xá để “chén chú chén anh” khá ồn ào và náo nhiệt. Thậm chí rượu vào lời ra rồi bị kích nên “bạn nhậu” gây gổ lẫn nhau là chuyện thường thấy. Còn thì, chả mấy khi chúng ta thấy người người đọc sách như ngồi nhậu ở quán bia, công chúng kéo nhau đi mua sách như đi hội…
Đúng là cũng cần phải xem lại việc chi tiền cho rượu bia và sách!