Thị trường có dấu hiệu hồi phục

Ông Michael Kokalari - Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường (VinaCapital) cho biết, sự sụt giảm lãi suất vay thế chấp đã giúp thúc đẩy giao dịch tại một số sự kiện mở bán nổi bật gần đây, từ đó thu hút sự chú ý đáng kể và cải thiện tâm lý của các nhà đầu tư. Khoảng 80% số căn hộ của Khang Điền House (KDH) mở bán tại dự án phân khúc tầm trung “Privia” đã được mua ngay trong sự kiện mở bán.

Ngoài ra, 80% số căn hộ của dự án Glory Heights của Vinhomes (VHM) đã được bán, và 80% dự án Akari của Nam Long (NLG) cũng được bán nhanh chóng. Lưu ý các dự án này đều nằm ở các quận ngoại vi của TP. HCM (Quận 9 và Quận Bình Tân). Theo quan sát, hoạt động giao dịch ở khu vực ngoại thành (xa trung tâm thành phố hơn) vẫn còn suy yếu.

Ngoài ra, giá căn hộ mới chào bán tại TP.HCM và Hà Nội không thay đổi so với cùng kỳ năm trước. Để bán căn hộ, các chủ đầu tư bất động sản hiện đang cung cấp gói hỗ trợ vay thế chấp cho người mua (gia hạn thời gian ân hạn, v.v.) và các ưu đãi khác. Hơn nữa, giá căn hộ trên thị trường thứ cấp giảm khoảng 10% nếu người bán chưa nhận được sổ đỏ từ chủ đầu tư.

Đây là một trong những ví dụ cho thấy trở ngại chính đối với phát triển bất động sản ở Việt Nam vẫn là các vấn đề pháp lý và quy định. Mặc dù gần đây đã có một số bước tiến để giải quyết các vấn đề đó, VinaCapital không cho rằng sẽ có cải thiện thực sự cho đến năm 2024. Vì vậy, mặc dù đã có những dấu hiệu tốt trên thị trường bất động sản của Việt Nam, nhưng sự phục hồi hoàn toàn vẫn chưa bắt đầu.

Theo ông Michael Kokalari, hai chỉ báo sớm cho thấy giai đoạn khó khăn nhất nhất đã qua là khối lượng giao dịch đất nền, phân khúc có tính đầu cơ cao nhất trên thị trường, đã tăng đáng kể trong thời gian gần đây và một số bất động sản cao cấp ở trung tâm TP.HCM và Hà Nội được cho là đã tăng giá mạnh đối với những căn đã có giấy tờ sở hữu, quyền sở hữu rõ ràng.

Pháp lý đang được cải thiện

Đầu tháng trước, Chính phủ đã tổ chức nhiều cuộc họp cấp cao với các nhà phát triển bất động sản lớn của Việt Nam để giải quyết các vấn đề đang cản trở thị trường bất động sản. Các bên đã xác định những vấn đề pháp lý là nguồn gốc của hầu hết các khó khăn hiện tại của ngành và cho rằng các quy định pháp lý thiếu nhất quán hiện là vấn đề lớn.

Tiếp đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập một nhóm chuyên trách của Chính phủ để giải quyết những vấn đề đó. Và vào cuối tháng 11, luật mới đã được ban hành để làm rõ một số vấn đề cụ thể như các lựa chọn chính xác mà các nhà phát triển bất động sản có để thực hiện nghĩa vụ của họ trong việc xây dựng nhà ở xã hội, và bao nhiêu tiền cọc được phép thu từ người mua nhà trước khi dự án xây dựng bắt đầu.

"Khi tốc độ cải thiện các vấn đề trở nên nhanh chóng, nhiều người đang hy vọng rằng việc sửa đổi luật đất đai của Việt Nam sẽ giải quyết những nút thắt chính cản trở phát triển bất động sản, bao gồm việc xác định giá trị đất và các khoản phí nhà phát triển bất động sản cần phải trả cho Chính phủ", ông Michael Kokalari chia sẻ.

Theo ông Michael Kokalari, nhiều người kỳ vọng Chính phủ sẽ điều chỉnh cách tính phí sử dụng đất hiện tại theo hướng các khu đất cụ thể (và các đơn vị bất động sản nói chung) sẽ có một mức định giá chính thức - giống như thông lệ trên thế giới. Bằng cách này, số tiền phí sử dụng đất mà nhà phát triển bất động sản phải trả sẽ được tính dựa vào một tỷ lệ (hoặc công thức) tiêu chuẩn áp trên mức định giá chính thức của khu đất.

Việc triển khai một hệ thống như vậy sẽ đẩy nhanh đáng kể quá trình phê duyệt bởi các cơ quan quản lý sẽ bớt ngần ngại phê duyệt các dự án dựa trên cảm quan cá nhân, mà bằng cách sử dụng phương thức đồng bộ để đánh giá giá trị tài sản và số tiền phí quyền sử dụng đất. Quá trình xác định số tiền phí sử dụng đất hiện tại còn nhiều bất cập và dựa vào đánh giá cảm quan của các nhà quản lý trên từng dự án khác nhau.