Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh có nhiều cơ hội hợp tác về thương mại và đầu tư trong nông nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực chế biến nông sản khi Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực. Cả hai nước đều có nhu cầu hợp tác nhằm tận dụng lợi thế bổ sung trong sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng để chiếm lĩnh và mở rộng thị phần tại thị trường trong nước cũng như các nước tham gia CPTPP.

Toàn cảnh diễn đàn

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam nhấn mạnh, mục đích của Diễn đàn kết nối doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam – Nhật Bản nhằm phổ biến đến doanh nghiệp hai nước, các hiệp hội, ngành và các địa phương về các quy định liên quan đến quản lý xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam và Nhật Bản; nghe những chia sẻ kinh nghiệm cũng như tìm ra các biện pháp tháo gỡ khó khăn, tăng cường xúc tiến thương mại và đầu tư nông nghiệp giữa doanh nghiệp hai nước. Đồng thời, Diễn đàn còn là nơi để doanh nghiệp hai nước giao thương, tìm kiếm các cơ hội thương mại và đầu tư thực tế.

Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, Việt Nam và Nhật Bản là 2 nước từ nhiều năm qua đã thiết lập và xây dựng được mối quan hệ hợp tác hữu nghị tốt đẹp, không ngừng phát triển. Trong lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp hai nước xây dựng được khung hợp tác dài hạn cũng như các biên bản ghi nhớ hợp tác về phổ biến quy chuẩn và chứng nhận liên quan tới chất lượng nông sản, thực phẩm, phát triển chuỗi giá trị gạo Việt Nam; nhiều dự án trong lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn đã nhận được nguồn hỗ trợ ODA từ Nhật Bản để thực hiện.

Nhật Bản hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 (sau Hoa Kỳ và Trung Quốc) và là thị trường nhập khẩu lớn thứ 3 (sau Trung Quốc và Hàn Quốc) của Việt Nam. Năm 2018, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản đạt 37,9 tỷ USD, chiếm 7,9% tổng kim ngạch thương mại của Việt Nam với thế giới.

Nhật Bản rất quan tâm đầu tư đến nền nông nghiệp sạch của Việt Nam

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 7 tháng đầu năm 2019, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – Nhật Bản đạt 22,1 tỷ USD tăng 5,5% so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó, xuất khẩu đạt 11,5 tỷ USD tăng 9,9%, nhập khẩu đạt 10,6 tỷ USD tăng 1,1%. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng nhập khẩu từ Nhật Bản một số mặt hàng như rau quả, sản phẩm sữa, thủy sản, gỗ…; giá trị nhập khẩu 8 tháng năm 2019 đạt hơn 350 triệu USD

Đặc biệt vừa qua, Việt Nam và Nhật Bản là hai nước đã tham gia Hiệp định CPTPP, có hiệu lực thực thi từ tháng 1 năm nay. Đây là điều kiện thuận lợi và cũng là cơ hội không những sẽ thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực tiềm năng, gia tăng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa 2 nước mà còn tăng cường hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ, hợp tác trao đổi kinh nghiệm chuyên gia, hợp tác đào tạo nghề cho lao động nông nghiệp giữa Việt Nam và Nhật Bản trong thời gian tới.

Đại diện phía Nhật Bản, Tham tán công sứ Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam chia sẻ, nông nghiệp Việt Nam rất quan trọng, chiếm một tỉ lệ lớn trong GDP, ngành nông nghiệp đang tiến hành các chiến lược cho sự phát triển. Trên cơ sở hợp tác từ năm 2014, Nhật Bản đã có những chương trình hợp tác của JICA về hợp tác nông nghiệp với Việt Nam…

Tháng 4/2018, Bộ trưởng hai nước cũng đã có đối thoại về chính sách nông nghiệp nhằm nâng cao chất lượng nông sản Việt Nam. Tiếp đến, tháng 1/2019 khi Hiệp định CPTPP có hiệu lực, thì hợp tác nông nghiệp giữa hai nước ngày càng phát triển.

“Việc tổ chức diễn đàn kết nối doanh nghiệp sẽ mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp hai nước. Tôi mong rằng thông qua Diễn đàn này, sẽ có sự trao đổi cụ thể và kết nối trực tiếp của doanh nghiệp hai bên”, đại diện Nhật Bản cho hay.

Đại diện Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, để thúc đẩy tiêu thụ nông, lâm, thuỷ sản trong thời gian tới, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu quốc gia, phát triển và nhân rộng thực hiện cấp mã số vùng sản xuất, truy xuất nguồn gốc... đáp ứng khả năng cạnh canh trong xu thế hội nhập quốc tế. Đồng thời, tăng cường các biện pháp tháo gỡ các rào cản kỹ thuật và rào cản thương mại của các nước...

Tính đến cuối năm 2018, với khoảng 1.800 doanh nghiệp đang hoạt động cùng 9,5 tỷ USD vốn đầu tư, Nhật Bản đang dẫn đầu các quốc gia đầu tư vào Việt Nam; trong đó các doanh nghiệp Nhật Bản đang ngày càng quan tâm đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch.