Tìm giải pháp then chốt thúc đẩy tín dụng
Thúc đẩy tín dụng, hướng vào sản xuất kinh doanh Thúc đẩy tín dụng hỗ trợ lâm, thủy sản |
Sức hấp thụ vốn của nền kinh tế còn yếu
NHNN đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn Ngành về giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng nhằm đẩy mạnh triển khai các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng phấn đấu đạt mục tiêu theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng như theo mục tiêu NHNN đã đề ra tại Chỉ thị 01/CT-NHNN ngay từ đầu năm.
Tại hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong năm 2024, nền kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức cả trong và ngoài nước. Đối với hoạt động ngân hàng, theo Thống đốc, kinh tế thế giới có xu hướng phục hồi nhưng còn chậm, các NHTW vẫn chờ đợi hành động của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khi cơ quan này vẫn chưa khẳng định thời điểm giảm lãi suất. Ở trong nước, khó khăn “bủa vây” đối với việc điều hành chính sách tiền tệ. Trước thực tế này, NHNN đã theo sát diễn biến trong và ngoài nước, điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động để ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng, ổn định thị trường ngoại hối, vàng. Chính vì vậy, công tác điều hành chính sách tiền tệ được Chính phủ đánh giá cao, cơ bản đạt được mục tiêu đề ra.
Toàn cảnh hội nghị |
Tuy nhiên, một trong những vấn đề mà Chính phủ rất quan tâm và chỉ đạo quyết liệt trong thời gian qua đối với hệ thống ngân hàng đó là tăng trưởng tín dụng. Đối với vấn đề này, theo Thống đốc, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết 01/NQ-CP và các văn bản chỉ đạo, công điện, chỉ thị, NHNN đã kịp thời ban hành 8 văn bản chỉ đạo toàn hệ thống về công tác tín dụng. Cùng với đó, NHNN đã triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp từ hoàn thiện cơ chế, chính sách đến công tác chỉ đạo điều hành hoạt động tín dụng, lãi suất, đẩy mạnh giải ngân các chương trình, chính sách tín dụng; đặc biệt nâng quy mô gói tín dụng lâm thủy sản lên 30.000 tỷ đồng; đang đề xuất sửa đổi chương trình 120.000 tỷ đồng nhà ở xã hội theo hướng ưu đãi hơn; tăng cường truyền thông, đẩy mạnh các hội nghị kết nối, nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho các TCTD trong cung ứng tín dụng, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận tín dụng. Ngay trong ngày 18/6/2024, NHNN đã ký ban hành Thông tư 06/2024/TT-NHNN kéo dài thời gian thực hiện chính sách tại Thông tư 02 về cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ đến hết ngày 31/12/2024.
Về chính sách lãi suất, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, trong nửa đầu năm 2024, NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành nhằm tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp để góp phần hỗ trợ nền kinh tế; đồng thời chỉ đạo TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, công khai lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân cũng như thông tin về lãi suất cho vay các chương trình tín dụng, sản phẩm trên website của ngân hàng. Đến nay, mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm.
Về phía các TCTD, các đơn vị tiếp tục rà soát, đơn giản hóa quy trình và thủ tục cấp tín dụng, tối ưu hóa áp dụng chuyển đổi số vào quy trình cấp tín dụng; tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, đặc biệt qua các kênh bán hàng, sản phẩm, dịch vụ được số hóa; đồng thời, phát triển đa dạng sản phẩm tín dụng phù hợp từng loại hình, nhu cầu sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp, nhất là đối tượng DNNVV, hợp tác xã và các nhu cầu vay vốn chính đáng, hợp pháp phục vụ đời sống, tiêu dùng của người dân...
Mặc dù toàn Ngành triển khai nhiều giải pháp, nhưng theo Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú, tăng trưởng tín dụng vẫn chưa được như mong muốn. Một số địa phương tăng trưởng tín dụng còn thấp, có những TCTD thậm chí tăng trưởng âm.
Điều đó cho thấy về tổng thể cầu tín dụng trong nước chưa có sự phục hồi mạnh mẽ, nhiều ngành sản xuất, dịch vụ là các động lực truyền thống của nền kinh tế vẫn còn những khó khăn nhất định, một bộ phận khách hàng có nhu cầu vay vốn nhưng chưa xây dựng được phương án sản xuất kinh doanh khả thi, chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, cùng với sự thay đổi trong xu hướng tiêu dùng của người dân.
Nguyên nhân chính dẫn đến tín dụng tăng trưởng thấp được ông Nguyễn Thanh Tùng - Tổng giám đốc Vietcombank lý giải là sức hấp thụ vốn của nền kinh tế còn kém. “Tăng trưởng tín dụng cao hay thấp không hoàn toàn tùy thuộc vào ý chí chủ quan của ngành Ngân hàng mà phụ thuộc lớn vào sự hấp thụ vốn của nền kinh tế và sự hỗ trợ của các bộ, ngành, địa phương”, ông Tùng nhận định.
Nỗ lực thúc đẩy cả “chất” và “lượng” tín dụng
Ông Phạm Toàn Vượng - Tổng giám đốc Agribank cho biết, ngân hàng đang rất nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Với những tín hiệu tích cực của nền kinh tế từ đầu tư nước ngoài, xuất khẩu, cơ chế chính sách thuận lợi, Tổng giám đốc Agribank tin tưởng tín dụng trong thời gian tới sẽ khởi sắc. “Ngân hàng cam kết cung ứng đủ nguồn vốn, triển khai nhiều giải pháp phục vụ cho người dân, doanh nghiệp, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế”, ông Vượng khẳng định.
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú yêu cầu các ngân hàng đảm bảo thanh khoản, tiếp tục tạo sự thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp được tiếp cận tín dụng. Về hạn mức tín dụng, NHNN đã thực hiện cấp một lần ngay từ đầu năm nên sẽ không có câu chuyện thiếu hạn mức.
Về điều hành lãi suất, lãnh đạo NHNN cho biết, với điều kiện kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, lãi suất tiếp tục được điều hành ổn định theo hướng từng bước giảm mặt bằng lãi suất chung trong nền kinh tế; điều hành hài hòa giữa lãi suất và tỷ giá phù hợp với tình hình thị trường, diễn biến kinh tế vĩ mô và mục tiêu chính sách tiền tệ; tiếp tục có các giải pháp khuyến khích các TCTD tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, tạo sự hài hòa giữa lãi suất cho vay và lãi suất huy động; tiếp tục chỉ đạo các TCTD công bố công khai lãi suất cho vay bình quân; tiếp tục rà soát để sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng; theo dõi sát tình hình triển khai Thông tư 06/2024/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư 02/2023/TT-NHNN về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn; kịp thời tháo gỡ khó khăn.
Các hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp được triển khai đồng bộ và đổi mới cả phương thức, không chỉ NHNN Chi nhánh tỉnh/thành phố mà cả các NHTM tham gia tổ chức...
Ngoài ra, Phó Thống đốc yêu cầu các cấp lãnh đạo từ Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh/thành phố phải coi công tác tín dụng không chỉ là trách nhiệm với xã hội, doanh nghiệp và người dân mà còn là trách nhiệm với chính chúng ta. Từ nay đến cuối năm, tăng trưởng tín dụng là nhiệm vụ trọng tâm của toàn Ngành, đồng thời có chỉ đạo thường xuyên, trực tiếp đối với ngành Ngân hàng trên địa bàn; Tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát đối với việc chấp hành các chỉ đạo chung của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN.
Đối với các đơn vị, vụ, cục NHTW, cần khẩn trương dự thảo trình cấp có thẩm quyền để nhanh chóng ban hành hướng dẫn việc thực hiện các Luật, Nghị định; tiếp tục kiểm tra và giám sát chặt chẽ vấn đề lãi suất của các NHTM từ việc công bố lãi suất bình quân; giám sát những ngân hàng đang cho vay cao; thanh tra, kiểm tra các đơn vị có dư nợ thấp; tăng cường công tác truyền thông chính sách...
Các NHTM phải triển khai quyết liệt, tập trung chỉ đạo trong toàn hệ thống về tăng trưởng tín dụng; đồng thời chấn chỉnh một số tồn tại, hạn chế; tăng cường các giải pháp, biện pháp cụ thể của mình, đưa ra các sản phẩm để làm sao đảm bảo hài hòa tăng cường số lượng, chất lượng, hướng tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên chỉ đạo và đặc biệt chú trọng những gói lãi suất ưu đãi... Riêng về tín dụng xanh, cho vay kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, NHNN sẽ có hướng dẫn sớm nhất trên cơ sở có quyết định của Thủ tướng...
Ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ - NHNN Ngân hàng kiểm soát chi phí huy động vốn Với chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, NHNN, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm tích cực trong 2 năm qua. Riêng trong năm 2023, lãi suất cho vay giảm 2,5%/năm. Đến hết 31/5 lãi suất cho vay tiếp tục giảm thêm 0,91%. Điều này đồng nghĩa từ đầu năm 2023 đến nay lãi suất cho vay giảm hơn 3,4%/năm cho thấy quyết tâm của toàn ngành Ngân hàng quyết liệt triển khai các giải pháp để giảm mặt bằng lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp, nền kinh tế. Tuy nhiên, trong thời gian tới, việc giảm lãi suất cho vay đang là thách thức không nhỏ đối với hệ thống ngân hàng nhất là trong bối cảnh lãi suất huy động đang chịu áp lực cạnh tranh. Hiện lãi suất huy động đang phải cạnh tranh với các lĩnh vực đầu tư khác có sinh lời hấp dẫn như cổ phiếu, vàng… Thời gian qua, thanh khoản hệ thống dồi dào nhưng nếu tín dụng ấm trở lại, việc duy trì lãi suất huy động ổn định sẽ gặp thách thức trong những tháng tới. Thực tế là từ cuối tháng 4 trở lại đây có gần 30 ngân hàng tăng lãi suất huy động kỳ hạn dài. Các ngân hàng cần phải kiểm soát tốt nguồn vốn huy động cũng như chi phí đầu vào. Bởi nếu không kiểm soát tốt thì việc thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc giảm lãi suất cho vay 1-2% là rất thách thức. Tại Nghị quyết của Chính phủ mới nhất của Chính phủ một lần nữa giao nhiệm vụ cho ngành Ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất và đạt tăng trưởng tín dụng 5-6% trong quý II, trong khi thời gian còn lại không còn nhiều. Tới đây, các ngân hàng phải rà soát kỹ kế hoạch kinh doanh, tình hình tăng trưởng tín dụng như thế nào báo cáo kịp thời với NHNN để có điều chỉnh phù hợp. Chẳng hạn, ngân hàng nào không sử dụng hết room tín dụng có thể chuyển sang cho ngân hàng tăng trưởng tích cực. Ông Nguyễn Thanh Tùng - Tổng giám đốc Vietcombank Hướng dòng vốn vào các dự án trọng điểm tác động sự phát triển bền vững của nền kinh tế Nguyên nhân tăng trưởng tín dụng chậm là do trong danh mục tín dụng bán lẻ, bán buôn của Vietcombank đều sụt giảm. Có nhiều khách hàng FDI, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu… do tình hình kinh tế thế giới, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu dẫn đến nhu cầu mua hàng trên toàn cầu sụt giảm đã ảnh hưởng đến nhu cầu tín dụng của nhóm khách hàng này. Còn đối với tín dụng bán lẻ, dư nợ tiêu dùng cho vay bất động sản chiếm phần lớn. Thời gian qua thị trường bất động sản vẫn còn nhiều khó khăn, thu nhập của người dân bị hạn chế… dẫn đến người dân e dè trong việc đầu tư mua sắm. Mục tiêu xuyên suốt của Vietcombank là hướng dòng vốn vào các dự án lớn, các dự án trọng điểm có tác động đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Đồng thời, doanh nghiệp FDI và các khách hàng sản xuất hàng xuất khẩu vẫn là khách hàng mục tiêu và khách hàng mang tính đặc thù của Vietcombank thời gian tới. Với cam kết cấp tín dụng trong thời gian tới, lộ trình tăng trưởng tín dụng của Vietcombank đến hết ngày 30/6 dự kiến tăng 4,3%. Đến hết ngày 30/9 tăng 8,2% và đến hết ngày 31/12/2024 là lên đến 12%. Vietcombank và các NHTM nhà nước sẽ tiên phong trong việc tiếp tục xem xét để giảm lãi suất cho vay. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay vô cùng khó khăn khi áp lực lãi suất huy động vốn đang tăng lên. Do đó, ngân hàng rất cần sự đồng hành của các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn pháp lý cho các dự án. Theo quy định tại Luật Các TCTD sửa đổi năm 2024, mặc dù giảm tỷ lệ cho vay tối đa 1 khách hàng tại ngân hàng giảm từ 15% xuống 10% là hợp lý. Song quy định này sẽ tác động đến ngân hàng lớn, doanh nghiệp lớn trong vay vốn. Do đó, với ngân hàng lớn, khả năng kiểm soát tốt có thể tạo cơ chế đặc thù với khách hàng tốt. Có như vậy mới tăng trưởng tín dụng kịp thời hiệu quả nhất là đối với doanh nghiệp lớn, tổng công ty lớn. Ông Phạm Như Ánh - Tổng giám đốc MB Các ngân hàng đang triển khai tổng hợp các giải pháp để thúc đẩy tín dụng Đến hết tháng 6 thì dự kiến MB sẽ tăng trưởng tín dụng khoảng 6-6,5% so với cuối năm 2023. Với mục tiêu năm nay tăng trưởng khoảng 15,5% thì MB còn khoảng 8% nữa tới cuối năm. Dự báo trong quý III, IV, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế tốt hơn, tốc độ tăng trưởng tín dụng nhanh hơn thì khả năng cao là MB sẽ đạt mục tiêu đề ra. Có thể nói, đối với tăng trưởng tín dụng thì kỳ vọng lớn nhất của MB cũng như các ngân hàng khác là sức hấp thụ vốn của nền kinh tế được cải thiện. Bên cạnh đó, các ngân hàng đều đang triển khai tổng hợp các giải pháp để thúc đẩy tín dụng. Bởi không có giải pháp duy nhất nào đảm bảo được tín dụng tăng trưởng cũng như tăng sức hấp thụ vốn của nền kinh tế. Hiện tại, cho dù về giá (lãi suất - PV) đang ở mức thấp nhất trong chục năm trở lại đây nhưng các ngân hàng tiếp tục tiết giảm chi phí để giải quyết khâu về giá. Giá thấp thì cầu sẽ tăng. Giải pháp nữa để thúc đẩy tín dụng là các ngân hàng cũng tiếp tục tinh chỉnh các quy trình thủ tục. Tại MB sẽ dựa trên các nền tảng App của khách hàng cá nhân và Biz của khách hàng doanh nghiệp để tiếp tục cho vay và phê duyệt tự động. Việc này nó sẽ rút ngắn quy trình và giảm sự can thiệp của con người vào trong quá trình ra quyết định khách hàng sẽ chủ động hơn. Qua đó ngân hàng cũng mong muốn cung cấp được các sản phẩm tín dụng đến khách hàng một cách nhanh nhất và trải nghiệm tốt nhất. Bà Lưu Thị Thảo - Phó tổng giám đốc VPBank Rà soát, cơ cấu danh mục để thúc đẩy cho vay hiệu quả Tính đến 31/5, tăng trưởng tín dụng của ngân hàng đạt 1,91%. So với kế hoạch, chỉ tiêu này của VPBank cũng đang bị chậm lại. Cũng như các ngân hàng khác, ngân hàng luôn mong tăng trưởng tín dụng hài hòa với quy mô hoạt động. Tuy nhiên, với đặc thù là dư nợ khối khách hàng cá nhân và SME chiếm tỷ lệ 60%, chắc chắn thời gian qua, VPBank gặp nhiều khó khăn trong tăng trưởng tín dụng. Dù ngân hàng tiên phong đưa ra các sản phẩm đa dạng giúp khách hàng tiếp cận vốn vay, nhưng do tác động từ nền kinh tế, khách hàng khó khăn, ngân hàng phải cơ cấu nợ, trong khi thu hồi nợ chậm… tình hình tín dụng còn thấp. Thời gian qua, khi mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường giảm, VPBank cũng đưa ra nhiều giải pháp giảm lãi suất cho vay thế chấp. Tính đến ngày 31/5, lãi suất cho vay thế chấp ngắn hạn đối với khoản nợ phát sinh mới tại ngân hàng giảm 4,24% so với đầu năm 2023. Còn cho vay tín chấp, lãi suất tùy thuộc vào mức độ rủi ro. Hiện tại, lãi suất cho vay ngắn hạn của VPBank có thể vẫn cao hơn một số ngân hàng khác do cơ cấu danh mục cho vay chưa đáp ứng được nhu cầu về quản trị. Bởi chi phí huy động cao, khi ngân hàng giảm lãi suất cho vay nhiều sản phẩm tín dụng không có lãi. Chính vì vậy, ngân hàng đã và đang phải đứng trước thách thức có tiếp tục đẩy mạnh cho vay nếu không đạt hiệu quả. Song với thực tế hiện tại, dựa trên khẩu vị rủi ro, ngân hàng phải rà soát lại cơ cấu danh mục để thúc đẩy cho vay vừa đảm bảo hiệu quả. Với khách hàng cá nhân, ngân hàng đang rà soát, tiếp tục đưa ra nhiều sản phẩm số hóa, đơn giản hóa thủ tục cho vay cá nhân, tăng khả năng tiếp cận vốn cho khách hàng. Với dự báo kinh tế hồi phục, cùng với giải pháp tích cực của ngân hàng, dự kiến cho vay cá nhân tăng trưởng lại trong tháng 6/2024. Còn đối với phân khúc khách hàng doanh nghiệp, ngân hàng tung ra nhiều sản phẩm cho vay linh hoạt, nhất là với phân khúc doanh nghiệp SME. Sau khi NHNN gia hạn Thông tư 02/2023/TT-NHNN kỳ vọng sẽ giải quyết nhiều vấn đề vừa hỗ trợ khách hàng vượt qua giai đoạn khó khăn vừa giúp ngân hàng có thể tăng trưởng tín dụng tại phân khúc doanh nghiệp này. Ngoài ra, VPBank tiếp tục tập trung phân khúc FDI - cũng là động lực tăng trưởng của ngân hàng sau khi hợp tác với SMBC. Có thể nói, mặc dù còn đối mặt với nhiều khó khă, nhưng ngân hàng cam kết thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Trước mắt, đến 30/6 tăng trưởng tín dụng của VPBank phấn đấu ở mức khả quan 5-6%. Ông Phạm Duy Hiếu - Quyền tổng giám đốc ABBank Bảo vệ danh mục tín dụng là rất quan trọng Việc bảo vệ danh mục tín dụng là vô cùng quan trọng. Theo đó, ngân hàng đã rà soát khách hàng nào tốt thì chủ động tăng hạn mức; khách hàng có cơ hội hồi phục thì ngân hàng mạnh dạn cơ cấu lại nợ theo Thông tư 02. Còn với nhóm khách hàng không thể cơ cấu lại, ngân hàng tập trung thu hồi nợ. Tính từ năm ngoái đến nay, tổng số nợ thu hồi thuộc nhóm khách hàng này khoảng 8.000 tỷ đồng. Đến nay tăng trưởng tín dụng tại ABBank ghi nhận mức âm 10,88% nhưng chúng tôi thấy may mắn là thu hồi được nợ xấu. Ngoài ra, phần tăng trưởng mới (từ 6/2023 - 6/2024) không phát sinh nợ xấu. Trong thời gian tới, ngân hàng sẽ tăng cường triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho khách hàng cá nhân cũng như khách hàng doanh nghiệp, đồng thời tiếp tục thực hiện chấm điểm tín dụng để lựa chọn khách hàng tốt. Từ đầu năm đến nay, ngân hàng cũng đã 4 lần giảm lãi suất, hiện cho vay bán buôn ngân hàng rất tốt. Với các giải pháp đưa ra, ABBank sẽ có tăng trưởng tín dụng dương vào tháng 7/2024 và đến cuối năm sẽ hoàn thành mức room được NHNN cấp. |