Đồng chí Trần Lưu Quang - Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia chủ trì Hội nghị

Báo cáo tại hội nghị, Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Lê Thanh Hải cho biết, hoạt động mua bán, vận chuyển hàng cấm, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả qua các tuyến biên giới, cửa khẩu đất liền, đường mòn, lối mở biên giới, tuyến biên giới biển, cảng biển, các vùng biển và các địa bàn nội địa trọng điểm trong quý I/2023 tuy không phát sinh điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhưng có chiều hướng diễn biến phức tạp hơn.

Nổi lên, các hoạt động vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại, động vật hoang dã, đường cát, hàng đông lạnh, thực phẩm… không rõ nguồn gốc.

Cụ thể, trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới giảm đáng kể do hoạt động rào chắn trên toàn tuyến biên giới; hoạt động gian lận thương mại, trốn thuế chuyển hướng qua các cửa khẩu trọng điểm.

Các đối tượng chủ yếu lợi dụng thành lập doanh nghiệp mới, khai báo không đúng số lượng, chủng loại, xuất xứ, điều kiện nhập khẩu, kiểm tra chất lượng hàng hóa để né tránh kiểm tra, phát hiện của lực lượng chức năng nhằm buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế… tập trung chủ yếu vào các mặt hàng tiêu dùng (vải, quần áo, giày dép), bánh kẹo, các sản phẩm của động vật, pháo nổ, gia súc.

Bên cạnh đó, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy gia tăng trên tuyến biên giới các tỉnh Điện Biên, Lào Cai. Tuyến biên giới Việt Nam - Lào, các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại, động thực vật hoang dã, đường cát, nội tạng động vật đông lạnh, rượu, mỹ phẩm… qua biên giới các tỉnh Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị diễn biến phức tạp. Tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia, các hoạt động buôn lậu, vận chuyển hàng cấm như ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại; buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, ngoại tệ, đường cát, thuốc tân dược, thực phẩm chức năng, thực phẩm qua các tuyến biên giới các tỉnh Bình Phước, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang diễn biến phức tạp.

Đặc biệt, đối với tuyến hàng không và bưu chính quốc tế, lợi dụng sự thông thoáng về chế độ, chính sách, phương thức chuyển phát nhanh, dịch vụ ký gửi, hàng hóa, hành lý…, các đối tượng trong và ngoài nước đã móc nối, cấu kết thành các đường dây buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng cấm, các loại hàng hóa, tiền tệ… như ma túy tổng hợp, vũ khí, vật liệu nổ, thuốc lá điếu ngoại, sản phẩm động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm, thuốc tân dược, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, rượu, các loại hàng hóa có giá trị cao… qua các cảng hàng không quốc tế.

Trong quý I/2023, các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý 28.028 vụ việc vi phạm (giảm 11,24% so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó, phát hiện, bắt giữ 1.345 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu (tăng 68,34% so với cùng kỳ năm 2022); 25.595 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế (giảm 14,54% so với cùng kỳ năm 2022); 1.088 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ (tăng 30,93% so với cùng kỳ năm 2022); thu nộp ngân sách nhà nước hơn 3.387 tỷ đồng (tăng 76,66% so với cùng kỳ năm 2022); khởi tố hình sự 278 vụ/679 đối tượng.

Đáng chú ý, thực hiện kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, các lực lượng chức năng đã bắt giữ, xử lý 28.037 vụ việc vi phạm. Trong đó, xử lý 25.167 vụ vi phạm hành chính; 2.179 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; 7.932 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; 1.325 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách Nhà nước khoảng 513,6 tỷ đồng; khởi tố hình sự 163 vụ/193 đối tượng.

Với kết quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả quý I/2023, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Trần Lưu Quang đã ghi nhận và biểu dương các cơ quan Trung ương và địa phương trong việc triển khai các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; biểu dương các cơ quan thông tấn, báo chí đã làm tốt công tác tuyên truyền.

"Đây là nhiệm vụ rất khó khăn do những người thực hiện hành vi vi phạm thu được lợi ích cực kỳ lớn, mặt khác trong điều kiện kinh tế vẫn còn khó khăn nên người tiêu dùng thường có xu hướng tìm đến mặt hàng giá rẻ. Hoặc chưa có nhiều thông tin chọn lọc, người dân vô hình trung đã tìm đến những mặt hàng, sản phẩm kém chất lượng. Trong khi đó công tác quản lý Nhà nước ở một số cấp, bộ, ngành vẫn còn chưa đáp ứng được yêu cầu nên cần phải nỗ lực cố gắng hơn, hiệu quả hơn...", Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.

Phó Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu các lực lượng, đơn vị chức năng phải quản lý cán bộ của mình, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng bảo kê, bao che, tiếp tay cho các đối tượng vi phạm; các cán bộ lãnh đạo, nhất là những cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ luôn phải đối mặt với cám dỗ bủa vây, dễ xảy ra vi phạm, chính vì vậy đội ngũ này phải có bản lĩnh để vượt qua.

Vì vậy, cần không ngừng rèn luyện bản lĩnh chính trị, tiếp tục không ngừng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ để đáp ứng ngày càng hiệu quả, chất lượng hơn trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử. Bên cạnh đó, các lực lượng, đơn vị liên quan cũng cần phải tăng cường phối hợp, thường xuyên trao đổi thông tin, tránh tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm.

Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cũng nhấn mạnh cần tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, tuyên truyền đến người dân để cả xã hội cùng chung tay với các cơ quan chức năng trong nhiệm vụ chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả...