Từ ngày 1/7/2024, theo Quyết định số 2345/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, người dân muốn thực hiện các giao dịch chuyển tiền từ 10 triệu đồng trở lên hoặc tổng giao dịch trong ngày trên 20 triệu đồng đều bắt buộc phải xác thực sinh trắc học khuôn mặt.

Thời gian vừa qua, NHNN đã có văn bản hướng dẫn người dân thực hiện các thao tác xác thực sinh trắc. Các ngân hàng cũng đều có thông báo, hướng dẫn bằng cả văn bản lẫn video để người dân dễ dàng thao tác xác thực sinh trắc khuôn mặt.

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Đức Lệnh – Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TP Hồ Chí Minh, các TCTD trên địa bàn đã và đang thực hiện tốt hướng dẫn khách hàng xác thực sinh trắc học với những hình thức sinh động và sáng tạo, chi tiết và cụ thể như: video; hình ảnh minh họa, văn bản…hướng dẫn các bước thao tác trên trang web ngân hàng; trên bản tin ngân hàng, và đến cụ thể mail; Feb… của khách hàng. Bên cạnh đó, các TCTD tổ chức hoạt động tư vấn chăm sóc và thông tin khách hàng, giải đáp qua trung tâm dịch vụ khách hàng 24/7.

Các ngân hàng đã và đang bố trí nhân lực tại quầy để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng xác thực sinh trắc học

Trong quá trình thực hiện sinh trắc học tại các ứng dụng của các ngân hàng, không ít khách hàng đã gặp khó, chưa thực hiện được. Chính vì vậy, các ngân hàng đã và đang bố trí nhân lực tại quầy để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng xác thực sinh trắc học. Đại diện Agribank cho biết, Agribank đã triển khai mở rộng thu thập xác thực kênh quầy trên toàn hệ thống để kịp thời phối hợp, hỗ trợ khách hàng đăng ký và xác thực dữ liệu sinh trắc học trong trường hợp thiết bị của khách hàng không tương thích hoặc khách hàng không thể tự thực hiện.

Theo đó, khách hàng có thể đến trực tiếp các chi nhánh và phòng giao dịch trên toàn quốc để được hỗ trợ cài đặt bằng phần mềm chuyên dụng đảm bảo mọi khách hàng đều có thể tiếp cận dịch vụ một cách dễ dàng và an toàn. Tại quầy giao dịch, khách hàng sẽ được nhân viên Agribank hỗ trợ chi tiết từng bước trong quá trình xác thực sinh trắc học trên phần mềm, thiết bị chuyên dụng của ngân hàng. Việc thực hiện xác thực sinh trắc học tại quầy giúp đảm bảo thông tin được thu thập một cách chính xác và đầy đủ, tránh các lỗi thao tác có thể xảy ra khi người dùng tự thực hiện; hạn chế được các rủi ro về an toàn bảo mật thông tin khi khách hàng nhờ người quen hỗ trợ tại nhà.

Trong những ngày qua có nhiều người dân đến trực tiếp tại các quầy giao dịch của ngân hàng để được hỗ trợ, trong đó phần lớn là các khách hàng lớn tuổi. Bác Vũ Thảo (Hà Nội) chia sẻ, do công nghệ không thông thạo, mà điện thoại lại “cùi bắp” nên bác phải ra ngân hàng làm cho yên tâm. Các nhân viên ngân hàng hỗ trợ nhiệt tình, tạo thuận lợi.

Đối với bạn trẻ thì việc xác thực sinh trắc học diễn ra nhanh hơn. Bạn Hương Giang - Cầu Giấy cho biết, tôi thực hiện theo hướng dẫn của ngân hàng và hoàn tất xác thực sinh trắc học trong vòng 5 phút mà không gặp vướng mắc gì. Thực tế sau khi thực hiện sinh trắc học dù việc nhận diện khuôn mặt kỹ hơn so với trước, nhưng tôi cảm thấy yên tâm hơn khi chuyển tiền. "Trong bối cảnh tội phạm công nghệ ngày càng tinh vi việc thực hiện sinh trắc học khi chuyển tiền là rất cần thiết. Có thể thời gian đầu mọi người chưa quen hoặc do nhiều người cùng thực hiện thao tác này nên gây tắc nghẽn tạo tâm lý không thoải mái nhưng giải pháp này rất thiết thực bảo vệ tài khoản ngân hàng của mình, không còn lo bỗng dưng tài khoản mất tiền như trước kia nữa", chị Giang chia sẻ thêm.

Giao dịch của khách hàng vẫn đảm bảo thông suốt

Tổng giám đốc TPBank Nguyễn Hưng cũng cho biết, việc xác thực sinh trắc học trên các thiết bị điện thoại di động thông minh (smartphone) cũng dễ dàng bởi hiện nay hầu hết các smartphone đều có chíp quét NFC. Tuy nhiên, cũng có dòng điện thoại đời thấp sẽ không có chip này, hoặc CCCD bị trầy xước... sẽ khó đọc dữ liệu xác thực sinh trắc học. Nhưng bất kỳ trường hợp nào khó khăn thì khách hàng có thể đến ngân hàng để được hỗ trợ. Về giải pháp xác thực sinh trắc học đối với những tài khoản ngân hàng mà khách hàng mở bằng CCCD cũng (không gắn chip) hoặc không có điện thoại thông minh thì khách hàng có thể đến ngân hàng để được trợ giúp xác thực sinh trắc học theo đúng quy định.

Theo thống kê, tính đến hết ngày 2/7, số lượng khách hàng đã hoàn thành xác thực sinh trắc học để sẵn sàng thực hiện giao dịch chuyển tiền trên 10 triệu đồng theo Quyết định số 2345/QĐ- NHNN là hơn 13 triệu khách hàng; số lượng giao dịch chuyển tiền có giá trị trên 10 triệu đồng ghi nhận trong ngày 2/7 là 1,8 triệu món chiếm tỷ lệ 8,24%, cao hơn mức trung bình của tháng 6 (8%). Kết quả trên cho thấy các ngân hàng đang nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để khách hàng sớm hoàn thành xác thực sinh trắc học.

Đại diện OCB cho biết, trong ngày 2/7, hệ thống ngân hàng số OCB OMNI 4.0 đã hoạt động khá ổn định. OCB đã triển khai bổ sung hạ tầng công nghệ cho xác thực sinh trắc học để bảo đảm cho giao dịch đăng ký và xác thực sinh trắc học của khách hàng được ổn định, nhanh chóng. Tại các chi nhánh, phòng giao dịch, ngân hàng cũng tăng cường nguồn lực, bổ sung công cụ để hỗ trợ khách hàng đăng ký sinh trắc học.

Còn tại ACB, đến nay đã có 500.000 khách hàng đăng ký triển khai xác thực khuôn mặt thành công. Tính đến hết ngày 1/7, tại Techcombank đã có hơn 1,4 triệu khách hàng đăng ký thực hiện thành công việc cập nhật dữ liệu sinh trắc học trên Techcombank Mobile.

Các ngân hàng khẳng định, giao dịch của khách hàng vẫn được thông suốt và mọi vướng mắc (nếu có, bao gồm khi quét NFC) đang được các nhà băng nỗ lực xử lý, đồng hành cùng khách hàng.

Ngân hàng cảnh báo chiêu lừa đảo mới giả vờ hỗ trợ cài đặt sinh trắc học

Qua thực tế triển khai thực hiện những ngày qua, bên cạnh nhiều tài khoản sớm xác thực sinh trắc học còn phát sinh nhiều tình huống khách hàng chưa hoàn tất được hình thức này do chưa có CCCD gắn chip; điện thoại không có chức năng NFC; nghẽn mạng…

Lợi dụng tình trạng này, một số đối tượng lừa đảo đã mạo danh nhân viên ngân hàng, gọi điện hỗ trợ khách hàng nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, với mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Kẻ gian gọi điện, tự xưng là nhân viên ngân hàng và yêu cầu người dân gửi thông tin cá nhân, ảnh chụp CCCD để hỗ trợ xác thực sinh trắc học.

Mới đây, Agribank gửi cảnh báo về việc các nhóm lừa đảo đã giả danh nhân viên ngân hàng liên hệ với nhiều khách hàng gặp khó khi làm xác thực sinh trắc học. Cách thức lừa đảo được các đối tượng thực hiện đó là liên hệ khách hàng bằng các hình thức như gọi điện, nhắn tin, kết bạn qua các mạng xã hội để hướng dẫn thu thập thông tin sinh trắc học và thực hiện chiếm đoạt tài sản, thông tin của khách hàng. Đối tượng có thể yêu cầu cuộc gọi video để thu thập thêm giọng nói, cử chỉ. Đồng thời đề nghị người dân truy cập vào đường link lạ để tải và cài đặt ứng dụng hỗ trợ thu thập sinh trắc học trên điện thoại. Sau đó yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng, hình ảnh căn cước công dân, hình ảnh khuôn mặt khách hàng để được hỗ trợ.

Sau khi lấy được thông tin của nạn nhân, các đối tượng tiến hành chiếm đoạt tiền trong các tài khoản ngân hàng và sử dụng thông tin của khách hàng vào các mục đích xấu khác. Agribank khuyến cáo khách hàng tuyệt đối không cung cấp OTP, mật khẩu ngân hàng số,... cho bất kì ai kể cả nhân viên ngân hàng. Agribank không liên hệ trực tiếp với khách hàng để hướng dẫn thu thập sinh trắc học. Khách hàng cũng tuyệt đối cảnh giác và không truy các đường link lạ qua Chat, SMS hoặc Email gửi đến điện thoại của bạn để tránh nguy cơ bị lừa đảo, đánh cắp thông tin.

Trước đó, Vietcombank cũng phát đi cảnh báo về hình thức lừa đảo mạo danh nhân viên ngân hàng hỗ trợ cập nhật sinh trắc học nhằm đánh cắp thông tin dịch vụ ngân hàng. Vietcombank khuyến cáo, khách hàng không truy cập vào đường link lạ để tải và cài đặt ứng dụng hỗ trợ thu thập sinh trắc học trên điện thoại…

Vietcombank khẳng định không yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân qua các kênh như gọi điện, nhắn tin SMS, email, phần mềm chat (Zalo, Viber, Facebook messenger…). Do đó, khách hàng tuyệt đối không bấm vào link, không cung cấp thông tin bảo mật tài khoản, dịch vụ ngân hàng số (tên đăng nhập, mật khẩu, mã OTP), dịch vụ thẻ (số thẻ, mã OTP), thông tin tài khoản hay bất cứ thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng, thông tin cá nhân nào khác.

Sacombank cũng lưu ý khách hàng để hạn chế tình trạng kẻ gian giả mạo, lừa đảo, khách hàng không cập nhật dữ liệu sinh trắc học qua bất kỳ website hay ứng dụng nào khác. Sacombank tuyệt đối không yêu cầu khách cung cấp OTP, mật khẩu, số thẻ, mã khóa bảo mật… qua điện thoại hoặc qua đường link.

Đẩy mạnh công tác truyền thông về ý nghĩa và lợi ích thiết thực của sinh trắc học

Để khách hàng từng bước làm quen và thực hiện việc xác thực sinh trắc học trong thanh toán trực tuyến thuận lợi trong những ngày đầu thực hiện và sẽ dần trở thành bình thường thời gian tới, ông Nguyễn Đức Lệnh – Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đề nghị, bên cạnh tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ, các TCTD tiếp tục làm tốt công tác thông tin tuyên truyền, tư vấn và hướng dẫn khách hàng, đặc biệt là việc chăm sóc và xử lý kịp thời khó khăn vướng mắc phát sinh.

“Ngân hàng tiếp tục thông tin truyền thông về chính sách của NHNN về Quyết định 2345/QĐ-NHNN, với giải pháp tăng cường bảo đảm an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng điện tử, ngân hàng số và góp phần phòng chống tội phạm công nghệ cao đã và đang diễn biến phức tạp”, ông Lệnh lưu ý và nhấn mạnh, xác thực sinh trắc học giao dịch thanh toán là giải pháp công nghệ, tiện ích tiện lợi và hiệu quả trong phòng chống loại tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản khách hàng, người dân trên không gian mạng. Ý nghĩa của chính sách này là rất lớn và thiết thực. Thực hiện tốt quyết định này không chỉ là trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ, các TCTD, của các cơ quan quản lý mà còn là trách nhiệm của khách hàng và của mỗi người dân.

Đánh giá cao việc NHNN ban hành Quyết định 2345/QQD-NHNN là cần thiết, tuy nhiên, đại diện A05 Bộ Công an lưu ý các đối tượng tội phạm đã có dấu hiệu thay đổi phương thức hoạt động để đối phó với quy định mới này. Do đó, A05 khuyến cáo người dân: Nâng cao ý thức cảnh giác, kỹ năng để có thể tự bảo vệ bản thân. Thận trọng, tìm hiểu, kiểm tra kỹ thông tin trước khi giao dịch. Không chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, tài khoản E-Banking, tải các ứng dụng/link/email theo yêu cầu của người lạ; Tuyệt đối không thực hiện các hành vi mua bán, trao đổi, cho thuê, mượn tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân; Cài đặt bảo mật 2 lớp. Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân của bản thân, gia đình, bạn bè… trên mạng.