NHNN đủ khả năng bình ổn thị trường vàng
Vàng quay đầu giảm sau thông điệp của NHNN
Trước đó, ngày 29/5, trao đổi với báo chí, Phó Thống đốc NHNN Phạm Quang Dũng cho biết, vào thứ Hai (ngày 03/6/2024), NHNN sẽ thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 NHTM Nhà nước theo mức giá do NHNN xác định căn cứ theo giá thế giới. Theo lãnh đạo NHNN, để thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian vừa qua, NHNN đã tổ chức 9 phiên đấu thầu, cung ứng ra thị trường 48.500 lượng vàng SJC, tương đương hơn 1,8 tấn vàng. Tuy nhiên, mức chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới vẫn ở mức cao, khoảng trên 20%. Điều này cho thấy, bên cạnh các yếu tố mang tính thị trường như quan hệ cung - cầu, không loại trừ khả năng có các hành vi phạm pháp, thao túng, làm giá, gây mất ổn định thị trường vàng.
Ngày 29/5, NHNN ban hành Quyết định số 1012/QĐ-NHNN về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy trình, mua bán vàng miếng của NHNN Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 563/QĐ-NHNN ngày 18/3/2013. Cụ thể, sửa đổi, bổ sung: Điều 13 Thông báo mua, bán vàng miếng: chậm nhất 2 giờ trước thời điểm NHNN tổ chức giao dịch mua, bán vàng miếng, Cục Quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước gửi thông báo mua, bán vàng miếng qua địa chỉ thư điện tử cho các TCTD, doanh nghiệp đã thiết lập quan hệ mua, bán vàng miếng với NHNN theo địa chỉ thư điện tử đã đăng ký. Điều 22 Tổ triển khai mua, bán vàng miếng được sửa đổi, bổ sung: NHNN thành lập Tổ triển khai mua, bán vàng miếng để giúp Cục Quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước tổ chức thực hiện việc mua, bán vàng miếng theo phương án mua, bán vàng miếng đã được phê duyệt. Nhiệm vụ cụ thể của các thành viên Tổ triển khai mua, bán vàng miếng do Tổ trưởng phân công. Điều 23 về Tổ giúp việc, bán vàng miếng: Cục trưởng Cục Quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước thành lập Tổ giúp việc mua, bán vàng miếng để thực hiện các công việc liên quan đến quy trình mua, bán vàng miếng… Quyết định này có hiệu lực từ ngày ký. |
Nhằm đảm bảo thực hiện thành công mục tiêu bình ổn thị trường theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, NHNN sẽ thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 NHTM Nhà nước để các ngân hàng này bán vàng trực tiếp tới người dân. Mục tiêu là sớm thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng ở trong nước với thế giới về mức phù hợp và bền vững.
Sau chỉ đạo của NHNN, hiện các ngân hàng này đang khẩn trương hoàn thiện giấy phép cũng như chuẩn bị địa điểm bán vàng để chính thức bán vàng cho người dân từ đầu tuần tới. Ông Lê Ngọc Lâm - Tổng giám đốc BIDV cho hay, đây là chủ trương đúng đắn của NHNN, BIDV rất trách nhiệm trong triển khai. Việc bán vàng trực tiếp tới người dân sẽ được thực hiện bắt đầu ngay trong ngày thứ hai (03/6/2024). Ngân hàng hoàn thiện thủ tục thiết lập quan hệ giao dịch mua, bán vàng miếng với NHNN. BIDV cũng thiết lập mạng lưới phân phối ở các địa bàn chính về kinh doanh vàng (Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Bà Rịa -Vũng Tàu…). Trước mắt, BIDV bán vàng trực tiếp cho dân tại một số điểm tại TP.Hồ Chí Minh và Hà Nội. BIDV sẽ công bố danh sách các điểm bán vàng miếng trên website của ngân hàng. Về giá bán vàng, theo chia sẻ của ông Lê Ngọc Lâm, NHNN sẽ thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 NHTM Nhà nước theo mức giá do NHNN xác định, căn cứ theo giá thế giới và mục tiêu điều hành giảm giá chênh lệch trong nước và quốc tế so với hiện nay. Giá bán vàng miếng của các NHTM sẽ được công bố công khai trên website chính thức của ngân hàng để người dân tiện theo dõi. “Chúng tôi xác định nhằm thực hiện chủ trương bình ổn thị trường của Chính phủ và NHNN nên không đặt ra mục tiêu lợi nhuận mà sẽ cung ứng với mức giá phù hợp trên cơ sở giá mua từ NHNN. Việc này sẽ góp phần để sớm hiện thực hoá mục tiêu giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới”, ông Lâm nói.
Giá vàng hạ nhiệt khi NHNN công bố chính sách mới nhằm tăng cung cho thị trường |
Tương tự, tại Agribank, Tổng giám đốc Phạm Toàn Vượng cho biết, ngân hàng có lợi thế mạng lưới giao dịch rộng và chuẩn bị sẵn sàng mọi thủ tục để triển khai bán vàng. Nhưng trước mắt, Agribank sẽ triển khai bán vàng trực tiếp cho người dân tại hai địa bàn thành phố lớn TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, danh sách công khai trên website.
NHNN quyết tâm để bình ổn thị trường
Nhìn lại diễn biến giá vàng tăng cao, biến động phức tạp trong thời gian qua có thể thấy đó là tình hình chung của các nước trên thế giới chứ không riêng ở Việt Nam. Tuy nhiên, chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế nới rộng, đặc biệt là vàng SJC. Trước bối cảnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và có nhiều chỉ đạo quyết liệt với NHNN, các bộ ngành thực hiện chức năng theo quy định tại Nghị định 24/2012/NĐ-CP để thu hẹp chênh lệch giá vàng. Tuy nhiên đây là một nhiệm vụ vô cùng thách thức trong bối cảnh giá vàng quốc tế liên tục biến động cao và phức tạp.
Trước thực tế đó, NHNN đã thực hiện tăng cung vàng ra thị trường và thực hiện đấu thầu với kỳ vọng tăng cung vàng ra thị trường và giá cũng giảm dần. Tuy nhiên, qua 9 phiên đấu thầu, chênh lệch giá giảm không được như kỳ vọng nên NHNN đã dừng đấu thầu để đánh giá tình hình, tìm ra các nguyên nhân và xây dựng một phương án mới. Đó là bán vàng trực tiếp cho các ngân hàng để giảm chênh lệch giá vàng trong thời gian tới.
Song song với biện pháp kể trên, NHNN cũng đang phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tài chính, Bộ Công thương và Thanh tra Chính phủ tổ chức thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng đối với các TCTD, doanh nghiệp và sẽ kiên quyết xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm pháp luật nếu có.
Theo đánh giá của giới chuyên môn về việc NHNN dừng đấu thầu vàng và quyết định nhập khẩu vàng về để bán cho 4 NHTM Nhà nước nhằm tăng cung có kiểm soát cho thị trường là giải pháp đúng. Phương án can thiệp mới của NHNN có tính khả thi, hiệu quả hơn so với phương án đấu thầu vàng. Bởi với phương án đấu thầu, sau khi trúng thầu, các doanh nghiệp và công ty vàng sẽ bán ra theo giá tự ấn định, đảm bảo doanh nghiệp có lãi. Còn các NHTM không đặt ra mục tiêu lợi nhuận mà sẽ cung ứng với mức giá phù hợp trên cơ sở giá mua từ NHNN.
Cùng với giải quyết nguồn cung, việc thanh tra, kiểm tra thị trường vàng đang được NHNN phối hợp với các bộ, ngành liên quan là rất quan trọng và cần thiết. Giải pháp này sẽ ngăn chặn vàng nhập lậu và đảm bảo vàng giao dịch trên thị trường minh bạch, có nguồn gốc rõ ràng.
Ở góc độ người dân, cô Thu Hà - Hai Bà Trưng ủng hộ việc để các ngân hàng trên bán vàng miếng trực tiếp cho người dân theo giá quy định của NHNN. Giá vàng có thể sẽ không còn chênh lệch cao so với giá vàng thế giới như hiện nay, nhất là người dân có thể mua đủ số vàng theo nhu cầu chứ không bị các nhà vàng hạn chế số lượng mua; và được nhận vàng trực tiếp thay vì nhận giấy hẹn ngày lấy vàng như thời gian vừa qua.
Với nguồn lực dồi dào và các công cụ hiện có, Phó Thống đốc Phạm Quang Dũng cho biết, NHNN có đủ khả năng và quyết tâm để bình ổn thị trường, đạt được mục tiêu như đã nêu trên. Chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ nhanh chóng được thu hẹp một cách bền vững. Trước những diễn biến phức tạp của giá vàng trong nước và thế giới, lãnh đạo NHNN khuyến cáo người dân cần rất thận trọng khi tham gia giao dịch vàng để giảm thiểu rủi ro cho chính mình.