Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại Hội nghị Phát triển thương mại điện tử Việt Nam.

Ngày 01/12/2023, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã tổ chức Hội nghị Phát triển thương mại điện tử Việt Nam với chủ đề: Phát triển thương mại điện tử bền vững.

Thương mại điện tử là cấu phần quan trọng của nền kinh tế số

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, thời gian qua thương mại điện tử Việt Nam liên tục ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc ở mức 16-30%/năm và dự kiến quy mô thị trường sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023 này.

Thương mại điện tử ngày càng khẳng định là cấu phần quan trọng của nền kinh tế số tại Việt Nam. Cùng với đó, thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam cũng đã hình thành các hệ thống cung ứng dịch vụ thứ cấp cho thị trường bao gồm: dịch vụ nền tảng công nghệ hỗ trợ giao dịch thương mại điện tử, các dịch vụ marketing, truyền thông tiếp thị trực tuyến, dịch vụ chuyển phát. Sự kết nối và chia sẻ của các hệ thống cung ứng dịch vụ này ngày càng giúp tối ưu quy trình liên kết giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Thế Quang - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, cục đã và đang phối hợp với các bên liên quan xây dựng kế hoạch triển khai chuỗi các hoạt động diễn ra trong sự kiện, gồm “Tuần lễ thương mại điện tử quốc gia” với nhiều hội thảo trực tiếp và trực tuyến về thương mại điện tử, công nghệ số cũng như nhiều hoạt động tương tác khác với người tiêu dùng. Hoạt động “60 giờ Ngày mua sắm trực tuyến” cũng tiếp tục được triển khai, cung cấp mã giảm giá mua sắm cho người tiêu dùng toàn quốc.

Ðáng chú ý, chương trình năm nay sẽ tập trung vào hoạt động hỗ trợ thiết thực cho doanh nghiệp, hướng đến xây dựng niềm tin cho người tiêu dùng thông qua các khuyến mại thực chất và sự đồng hành nghiêm túc của các nhãn hàng, doanh nghiệp, sàn thương mại điện tử lớn và các nền tảng hỗ trợ.

Các doanh nghiệp nhỏ cần có niềm tin thị trường sẽ có cơ chế bảo vệ họ để có thể sáng tạo mà không bị doanh nghiệp lớn chèn ép, cạnh tranh không lành mạnh.

Với người tiêu dùng, họ cần có niềm tin vào chất lượng hàng hóa, tin rằng quyền lợi của họ được bảo vệ khi tham gia mua sắm trên thị trường thương mại điện tử.

Trong 10 năm qua, mặc dù thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã phát triển rất nhanh về lượng, nhưng lý do lớn nhất mà người tiêu dùng vẫn coi là trở ngại khi mua hàng trực tuyến là “Chất lượng kém so với quảng cáo”, “Không tin tưởng đơn vị bán hàng”, “Khó kiểm định chất lượng hàng hoá”.

Từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước, bên cạnh việc thường xuyên thanh tra, kiểm tra, giám sát, ông Nguyễn Thế Quang cho rằng, để thay đổi được thực trạng này cần tiếp tục hoàn thiện pháp luật cạnh tranh, hoàn thiện quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Làm thế nào để thương mại điện tử phát triển bền vững?

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ, thương mại điện tử Việt Nam đang bước sang giai đoạn phát triển mới, tập trung vào mục tiêu bền vững dựa trên sự kết hợp giữa thị trường và công nghệ.

Đồng thời, tận dụng lợi thế sẵn có về cộng đồng người dùng cùng trọn bộ giải pháp hỗ trợ bán hàng hiệu quả, TikTok sẽ tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà bán hàng, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ của Việt Nam đạt được doanh thu tích cực trên nền tảng.

Theo ông Nguyễn Lâm Thanh, song song đó, TikTok Việt Nam vẫn đang nỗ lực không ngừng để mang đến trải nghiệm mua sắm kết hợp giải trí liền mạch, sáng tạo và an toàn cho người dùng. TikTok Việt Nam tiếp tục đồng hành cùng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số để đóng góp vào tiến trình chung xây dựng hệ sinh thái số toàn diện, hướng đến những cam kết lành mạnh và bền vững giúp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, phát triển bền vững đối với bất kỳ lĩnh vực nào cũng phải bao gồm đầy đủ các yếu tố tăng trưởng ổn định tích cực, đảm bảo sự cân bằng không ai bị bỏ lại phía sau, đáp ứng xu thế xanh, bảo vệ môi trường và đặc biệt là bảo vệ người tiêu dùng.

Theo bà Oanh, yếu tố đầu tiên để có sự phát triển bền vững của thương mại điện tử là chúng ta phải duy trì một tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử tích cực, ổn định. Thiếu một trong hai yếu tố tăng trưởng tích cực, hoặc ổn định thì không có sự bền vững trong phát triển thương mại điện tử.

Cân bằng và hài hòa ở đây là hài hòa lợi ích các bên liên quan từ doanh nghiệp sản xuất, nền tảng thương mại điện tử, đơn vị dịch vụ chuyển phát, thanh toán, người tiêu dùng, thu hẹp dần khoảng cách, tiến tới cân bằng sự phát triển thương mại điện tử giữa các vùng miền.

Thương mại điện tử là lĩnh vực mới, đang phát triển nhanh, tuy nhiên quy mô nguồn nhân lực chưa theo kịp nhu cầu phát triển của thương mại điện tử. Ước tính, chỉ có 30% nhân lực tại các công ty cung cấp giải pháp thương mại điện tử hiện nay được đào tạo chính quy.

"Như vậy có tới 70% nhân sự thương mại điện tử ở những đơn vị này được tuyển dụng từ những chuyên ngành đào tạo khác như thương mại, kinh doanh, công nghệ thông tin… Điều này cũng khiến nhu cầu về nhân lực thương mại điện tử còn rất lớn và nếu không đảm bảo nhân lực cho thương mại điện tử thì rất khó đảm bảo sự bền vững của thương mại điện tử", bà Oanh trăn trở.